Atatürk Dönemi̇nde Ortaöğreti̇m Okullari Ve Öğretmenleri̇yle İlgi̇li̇ Tali̇matnameler

Abstract

Kanun, yönetmelik, genelge metinlerinin incelenmesi yayınlandıkları dönemlerin özelliklerinin anlaşılması, dönem uygulamalarının yasal dayanaklarının ortaya konulması açısından önem taşımaktadır. Orta öğretim kurumları eğitim sistemimizin yükseköğretime öğrenci yetiştiren ara kademesidir. Bu çalışmada eğitimin en önemli kademelerinden birisi olan bu kurumların Cumhuriyetin ilk yıllarındaki konumlarının belirlenmesi için bu dönemde yayınlanmış olan kanun ve talimatnamelerin içerikleri incelenmiştir. Bu çalışma ile hem yasal metinler üzerinde yapılan incelemelere hem de eğitim tarihi alanında yapılan araştırmalara katkı sağlamak amaçlanmaktadır. Bu çalışma doküman incelemesi yöntemiyle gerçekleştirilmiş nitel bir araştırmadır. Çalışmada incelenen metinler Maarif Vekâleti Mecmuasında 1925-26 yılları arasında yayınlanmıştır. Adı geçen dergide yayınlanan 5 talimatnamenin ortaöğretim kurumları ve öğretmenleriyle ilgili olduğu tespit edilmiştir. Bu metinlerin transkripsiyonları yapıldıktan sonra metinlerin betimsel analizi yapılarak Miles & Huberman yöntemiyle belirlenen temalar altında bulgular verilmiştir. Çalışmada incelenen metinler; ortaöğretim kurumlarının işleyişleri, kurumlarda yapılan sınavlar ve bu kurumlarda görev yapan öğretmenlerin özlük hakları ve maaşları gibi farklı konularda ayrı ayrı yayınlanmıştır. Çalışma sonucunda ulaşılan bulgular incelendiğinde Cumhuriyetin ilk yıllarında orta öğrenim kurumlarının öneminin anlaşıldığı ve bu kurumları çağdaş bir yapıya kavuşturmak için çalışmalar yapıldığı görülmektedir. İncelenen kanunlarda kurumların sadece teşkilat yapısının değil eğitim-öğretim faaliyetlerinin de düzenlenmiş olması önceki dönemlerden en büyük farkı ortaya koymaktadır.