Axel Olrik'in Epik Yasaları Işığında Oğu

Çiftçi, Ferhat

doi:10.7827/turkishstudies.5017

Cited by 3 publications

(2 citation statements)

References 0 publications

Supporting

Mentioning

Contrasting

Unclassified

Order By: Relevance

“…Halk edebiyatında daha çok Ferhat ile Şirin olarak bilinir. "Halk edebiyatında manzum veya mensûr olarak işlenen konu, divân şiirinde manzûm olarak özellikle hamse müellifleri tarafından sık sık ele alınmıştır" (Pala, 1995: 185 (Özarslan, 2006, 38-41 (Çobanoğlu, 2002: 111-114 (Ekici, 2006: 90 (Özcan, 1996;Adıgüzel, 1999;Çiftçi, 2013), tiyatro metni (Akyüz, 2012), destanî hikâye (Gülmen, 2008), karagöz oyunu (Tuncel, 2013), roman (Zariç, 2012) ve mesnevi (Yılmaz, 2001;Zariç, 2007;Yılmaz, 2009;Erdoğan, 2010) (Olrik, 1994a: 2 (Olrik, 1994a: 2).…”

Section: ______________________________________________unclassified

“…İlk şekli, yöntem mensuplarının verdiği adla ifade etmek gerekirse 'Ur-form'u belli bir yerde ve zamanda yaratılan bir halk anlatması, tıpkı suya atılan taşın oluşturduğu dalga benzeri bir şekilde, ticaret ve göç gibi etkenler altında yayılmaya başlar. Sözlü yayılma yanında, yazılı ve basılı metinler de bu yayılmanın genişlemesine yol açacaktır (Ekici, 2006: 90 (Özcan, 1996;Adıgüzel, 1999;Çiftçi, 2013), tiyatro metni (Akyüz, 2012), destanî hikâye (Gülmen, 2008), karagöz oyunu (Tuncel, 2013), roman (Zariç, 2012) ve mesnevi (Yılmaz, 2001;Zariç, 2007;Yılmaz, 2009;Erdoğan, 2010) Dergisi Sayı: 3/1 2014 s. 306-324, TÜRKİYE International Journal of Turkish Literature Culture Education Volume 3/1 2014 p. 306-324 Dergisi Sayı: 3/1 2014 s. 306-324, TÜRKİYE International Journal of Turkish Literature Culture Education Volume 3/1 2014 p. 306-324 A. Olrik, halk anlatılarıyla ilgilenen herhangi bir kimsenin uzaktaki bir halkın edebiyatını okuduğu zaman, bu halkın ve onun geleneksel anlatılarının o kimseye şimdiki kadar tamamen yabancı olsa bile, bu anlatılarla daha önce karşılaşmış gibi bir duyguya kapıldığını söyler. Bu tanışıklığı açıklamak için de iki etken ileri sürer: "1.İlkel insanın ortak zihin özelliği ve 2.Bu özelliğe uygun olarak doğa kavramı ve ilkel mitoloji" (Olrik, 1994a: 2).…”

Section: ______________________________________________unclassified

See 1 more Smart Citation

A. Olrik'in Epik Yasaları Işığında Ferhat ile Şirin Hikâyesi

Bars¹

2014

teke

View full text Add to dashboard Cite

Ferhat ile Şirin hikâyesi, İran edebiyatı mesnevi konuları arasında önemli bir yere sahiptir. Hüsrev ü Şirin adıyla da bilinen hikâye, divan edebiyatının en çok işlenen mesnevilerinden biridir. İlk olarak X. asırda Firdevsi'nin Şehnâme'sinde bu hikâyenin temelini oluşturan olaylar işlenmiştir. Hikâye yazılı metinlerden sözlü edebiyata geçerken bazı değişikliklere uğramıştır. Hikâyenin tarihî ve coğrafi çerçevesi anlatıldığı yeni coğrafyalara adapte edilmiştir. Axel Olrik, toplumsal hafızada saklanan kültürel verilerin sagelerde bilinçli veya bilinçsiz bir şekilde korunduğunu göstermek için halk anlatılarının epik kurallarını on beş maddede toplamış ve bu tespitlerini birçok eser üzerinde ispatlamaya çalışmıştır. A. Olrik'in halk anlatılarının epik kuralları araştırmacılar tarafından farklı anlatı türlerine uygulanmıştır. Bu makalede, A. Olrik'in halk anlatılarından yola çıkarak oluşturduğu epik kurallarının Ferhat ile Şirin hikâyesine uygunluğu değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonucunda, Ferhat ile Şirin hikâyesinin A. Olrik'in halk anlatılarının epik kurallarının tümünü içerdiği görülmüştür.

show abstract

Section: ______________________________________________unclassified

A. Olrik'in Epik Yasaları Işığında Ferhat ile Şirin Hikâyesi

Bars¹

2014

teke

View full text Add to dashboard Cite

show abstract

Structure Of Power in Oghuz Khaghan Saga

Kavas¹

2017

Journal of History and Future

View full text Add to dashboard Cite

ÖZETOğuz Kağan Destanı 13. ve 14. yüzyıldan kalma yazılı metinleri ile elimize ulaşmıştır. Daha öncesindeki bir yazılı metin elimizde bulunmamasına rağmen bu destanın Türklerin kadim zamanlarından bu yana anlatıla gelen bir destan olduğu kesindir. İ� slam'dan sonra bu destana tabii ki İ� slamı� unsurlar da eklenmiştir. Bu destanda bir kahraman ve lider olarak Oğuz Kağan'ın serüveni anlatılırken aynı zamanda da o dönemdeki Türklerin zihinlerindeki iktidar olgusuna ve iktidar yapılanmasına dâir deliller kaçınılmaz olarak ortaya konmuştur. Bu makalenin amacı bu destanın en eski iki metninin tercümelerini esas alarak bu iktidar unsurlarının neler olabileceğine dâir düşüncelerin ortaya konulmasıdır.Anahtar Kelimeler: Oğuz Kağan Destanı, İ� ktidar, Türkler. ABSTRACTOghuz Khagan Saga manuscripts have survived today from the thirteenth-fourteenth century. Eventhough we don't have any manuscript it is sure that this saga has been told among Turks since ancient times. The saga tells about, as a hero and leader, Oghuz Khagan's adventure and gives us the traces of the context of power and its application in Turkish mind of that time. This paper aims to reveal what these power elements may be based on the translations of the two earliest manuscript of the saga.

show abstract

Axel Olrik’in epik kuralları bağlamında Azerbaycan masalı Lala ve Nergiz

BAYRAKDARLAR

2024

RumeliDE Dil Ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi

View full text Add to dashboard Cite

Sözlü edebiyat ürünleri, zengin malzemeler taşıması yönüyle uzun yıllardır çeşitli metotlarla incelenen ve farklılık ile ortaklıkların tespit edilebilmesine imkân sunan anlatılar olarak kabul edilir. Folklor çalışmalarında ilk metotlardan biri olan Tarihi-Coğrafi Fin Yöntemi’ni uygulayan bilim insanları, metin merkezli çalışmalarında temel kaynak olarak ele aldığı anlatı türlerinin aslında tek örneğe dayandığını, tüm anlatıların iç yapısında ortaklıkların ve benzerliklerin görüldüğünü geliştirmiş oldukları yöntemlerle ortaya koymuşlardır. Bu konuda Danimarkalı folklorist Axel Olrik, birbirinden farklı milletlere ait anlatıların belirli kurallar etrafında türetildiğini, ilkel insanın ortak zihin yapısına sahip olmasından kaynaklı olarak tüm anlatıların birbiriyle benzerlik gösterdiğini düşünerek Tarihi-Coğrafi Fin Ekolü’nün çalışmalarına önemli katkı sağlayan ve gelişiminde rol oynayan “Halk Anlatılarının Epik Kuralları” adlı on beş maddeden oluşan çalışmasını hazırlamıştır ve tespit ettiği kuralların Avrupa ve daha uzak coğrafyalarda yayılım gösteren halkların edebiyat ürünlerine de uygulanabilirliğini savunmuştur. Olrik’in epik kuralları ışığında dünya genelinde anlatı türleri üzerinde çeşitli incelemeler yapılmış ve her inceleme, Olrik’in yasalarının geçerliliğini kanıtlaması ve halk anlatılarının içyapısal çözümlemesi adına önem taşımaktadır. Bu çalışmada Azerbaycan masallarından seçilen “Lala ve Nergiz” örneğinden hareketle epik yasaların Türk Dünyası metinlerine uygunluk durumunu değerlendirilmiştir. İnceleme neticesinde masalın 15 maddenin tamamına bağlı kalınarak oluşturulduğu, içeriği millî motiflerle bezeli metnin, temelde tüm anlatılar için ortaya konan evrensel kurallara bağlı olarak kurgulandığı görülmüştür.

show abstract

Axel Olrik'in Epik Yasaları Işığında Oğu

Cited by 3 publications

References 0 publications

A. Olrik'in Epik Yasaları Işığında Ferhat ile Şirin Hikâyesi

A. Olrik'in Epik Yasaları Işığında Ferhat ile Şirin Hikâyesi

Structure Of Power in Oghuz Khaghan Saga

Axel Olrik’in epik kuralları bağlamında Azerbaycan masalı Lala ve Nergiz

Contact Info

Product

Resources

About