Başkanlık Sistemi ve Türk Kamu Yönetiminde Profesyonel Kent Yöneticiliğinin Uygulanabilirliği

Abstract

Yerel yönetimlerde yönetim strateji ve yöntemleri ülke, bölge ve yönetim kültüründeki farklılıklar kadar değişkenlik göstermektedir. Merkezi yönetimlerin "Üniter" ya da "Federal" anlayışı benimsemelerine ya da yönetim sistemi olarak Başkanlık ve Yarı başkanlık sistemini benimsemelerine göre yerel yönetimlerde görece farklı yerel yönetim yapıları ile karşılaşılmaktadır. Demokrasi anlayışının yaygınlığı ve yansıması bağlamında, gerek merkezi yönetim yapılanması, gerekse yerel yönetim yapılanması ve ilişkileri açısından ABD, başarılı yönetim model ve deneyimleri sunmaktadır. Merkez/Eyalet/Yerel olmak üzere üç kademeli yönetim anlayışı sunan ABD yönetim yapısı, Başkanlık Sisteminin başat uygulayıcılarından biri olarak yerel yönetimlerde yasama ve yürütme organları ile özgün bir yapı sunmaktadır. 20 yy başlarından itibaren yerel yönetimler, yerel sorunlarını vatandaş lehine etkin bir şekilde çözen "Profesyonel Kent Yöneticisi" yerel yönetim modellerinin başarılı uygulamalarıyla öne çıkmıştır. Bu model, seçilmiş yerel yöneticilerin temsil görevlerinin önemi yanında, günlük yerel hizmetlerin ifası için gerek duyulan dinamik gücün sürdürülebilir olmasını da hedeflemektedir. Başkanlık sisteminde olduğu gibi seçilmişler tarafından atama yapılarak görevlendirilen profesyonel yöneticilik uygulaması, ABD yerel yönetimlerinde ve diğer önemli gelişmiş ülke örneklerinde de benzer uygulamalar ile görülmektedir. Bu çalışmada, "Profesyonel Kent Yönetici Modeli" uygulaması ve başarı faktörleri ortaya konulacak ve 16 Nisan 2017 Referandumu ile kabul edilen Başkanlık Hükümet Sistemine geçiş sürecinde yapılacak kamu yönetimi yeniden yapılanma reformları kapsamında yerel yönetim modellerine yönelik alternatif bir uygulama olarak Türk kamu yönetiminde uygulanabilirliği değerlendirilecektir.