Benefit From the Health Services Offered Abroad Within the Scope of General Health Insurance

Abstract

Sağlık hakkı veya sağlığa erişim hakkı, sosyal devlet anlayışı gereği öncelikle korunması gereken temel yaşam hakları arasında yer alır. Kişilerin sağlık hakkı kapsamında tedavi, tanı ve tetkik gibi hizmetleri alması ve bunlara ulaşımın öncelikle hükümetler tarafından ve genellikle de ücretsiz/karşılıksız sağlanması gerekir. Bu doğrultuda, sağlık hizmetleri hükümetler tarafından, geçerli sağlık sigortaları kapsamında karşılıksız veya düşük bedelli olarak sunulmakta, sigortalıların da bu hizmetlerden yararlanması belli koşullara bağlanmaktadır. Ancak bazen ülke içinde sunulan sağlık hizmetleri yeterli olmamakta, kişiler gerekli tedavi hizmetlerini almak için vatandaşı olunan ülke dışına yönelmek zorunda kalmaktadırlar. Bu durum da yurt dışında alınacak tedavi hizmetlerinin sigorta kapsamında yer alıp almayacağı sorununu ortaya çıkarmaktadır. Bazı ülkelerde sigorta kapsamına dâhil edilen yurt dışı tedavi hizmetleri, bazı ülkelerde ise kapsam dışında tutulmaktadır. Konu, Türkiye açısından değerlendirildiğinde ise yurt dışı tedavi hizmetlerinden yararlanmanın genel sağlık sigortası kapsamına dâhil edildiği, sigorta kapsamındaki kişilerin faydalanabildiği, ancak söz konusu hizmetlerden yararlanabilmenin bazı koşullara ve işlemlere tabi tutulduğu görülmektedir. Genel sağlık sigortasında yurt dışı tedavi hizmetlerinden yararlanabilecek kişilerin kapsamı oldukça geniş tutulmakla birlikte, yararlanabilmenin ön koşulu Türkiye’de tedavi ve tetkik hizmetlerinin gerçekleştirilemediğinin ispat edilmesidir. Sonrasında ise sağlık hizmetinin yurt dışında alınabileceğine ilişkin raporların ve diğer prosedürlerin tamamlanması gerekir. Gerekli işlemlerin yapılması ve tamamlanması konusunda genel sağlık sigortası hükümleri yol göstericidir. Ancak, sosyal güvenlik sisteminin parçalı yapısı, genel sağlık sigortasına ilişkin işlemlerin düzenlendiği hukuki kaynakların da dağınık olmasına neden olmaktadır. Bu çalışmada, Türk vatandaşlarının yurt dışında tedavi ve tetkik hizmeti alabilmesinin genel sağlık sigortası kapsamındaki yerine, 5510 sayılı Kanundaki genel hükümlere ve bu hükümlerin uygulamasını açıklayan ilgili yönetmelik, tebliğ ve genelgelere dayalı olarak yapılacak işlemlere ve gerekli prosedürlere değinilerek, dağınık durumdaki mevzuat hükümleri bir araya getirilmeye çalışılmıştır. Böylelikle, yurt dışında genel sağlık sigortası kapsamında sağlık hizmeti alacak Türk vatandaşlarına ilişkin tüm hükümlerin bir arada yer aldığı bir başvuru kaynağı oluşturulmaya çaba gösterilmiştir.