O dkrycie nieciągłej struktury genów przez Roberts'a i Sharp'a, uhonorowanych za to osiągnięcie Nagrodą Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny w roku 1993, ujawniło istnienie procesu składania (ang. splicing) pierwotnego transkryptu (pre-mRNA) w organizmach eukariotycznych, obejmującego wycinanie intronów i łączenie eksonów w dojrzały transkrypt, który jest matrycą w procesie biosyntezy białka (translacji) [1]. Obecnie wiemy, że w genomie człowieka większość genów zawiera 3-8 intronów (przeciętnie-7-8) [2]. Jednym z rekordzistów jest gen DMD, który zawiera ich aż 78. Istnieje także niewielka pula genów (~680), które nie zawierają w swojej sekwencji intronów [3]. Wyniki badań nad wycinaniem intronów nie tylko wskazały na fascynującą złożoność procesu ekspresji genów, ale znalazły też praktyczne zastosowanie w projektowaniu nowych form terapii. Ten drugi aspekt jest tematem niniejszego artykułu. Proces składania RNA W procesie transkrypcji informacja zapisana w genie zostaje przepisana z DNA na sekwencję pre-mRNA, który następnie ulega obróbce, na którą składają się trzy podstawowe procesy: dodanie czapeczki do końca 5', dodanie traktu poliadeninowego (ogona poliA) do końca 3', a także wycięcie sekwencji niekodujących (intronów) i połączenie eksonów [4]. Procesy te zachodzą przeważnie równocześnie z transkrypcją. W wyniku takiej obróbki powstaje dojrzały, pozbawiony intronów, transkrypt, który zostaje przetransportowany z jądra komórkowego do cytoplazmy, gdzie zachodzi proces biosyntezy białka. Wycięcie intronu wymaga pełnej precyzji, Therapeutic targeting of alternative splicing • Gene transcription leads to the generation of pre-mRNA molecules which contain both coding sequences (exons) and intervening non-coding sequences (introns). The primary transcript needs further processing which involves the excision of introns and ligation of exons. This process is called RNA splicing. Nearly all primary transcripts undergo alternative forms of splicing, which may lead to exon skipping or intron inclusion in the final mRNA. Thus, the translation of alternatively spliced RNA molecules results in the formation of slightly different proteins, which may, in some cases, exert antagonistic activity. Splicing is a multistage process which is conducted by a complex machinery comprising small nuclear RNA molecules and many proteins called splicing factors. The process undergoes precise regulation by means of cis acting internal RNA sequences and trans acting protein factors which may either enhance or silence the splicing of an exon. Many diseases are associated with aberrations of alternative splicing and its modulation may be used therapeutically, e.g. for the treatment of spinal muscular atrophy (SMA) or Duchenne muscular dystrophy (DMD). This article presents current knowledge of the ways of pharmacological modulation of alternative splicing. The focus is on the use of those therapeutics which have been already approved for clinical application or have entered clinical trials. The chemistry and mechanism of action of specif...