StreszczenieCel pracy: Metody oparte na dodatniej liniowej zależności pomiędzy wzrostem a kośćmi długimi są najczęściej wykorzystywane w celu szacowania wzrostu przyżyciowego w antropologii sądowej. Uważa się, że długość mostka oraz jego części może stanowić akceptowalną alternatywę w szacowaniu wzrostu w sytuacji, gdy brakuje kości długich lub zostały one uszkodzone. Materiał i metody: Celem niniejszej metaanalizy jest ocena ilościowa dowodów dotyczących zależności pomiędzy długością mostka lub części mostka a wzrostem ciała. Przeanalizowano dziewięć badań obejmujących łącznie 1118 kości mostka. Wyniki: Wykazano, że długość mezosternum (rękojeści wraz z trzonem) wykazuje najwyższą korelację ze wzrostem; 53,5% oraz 55,42% odpowiednio dla kobiet i mężczyzn. Drugim najlepszym parametrem jest całkowita długość mostka, dla której korelacja wynosi 44,3% dla mężczyzn oraz 55% dla kobiet. Analiza podgrup z badań autopsyjnych wykazała nawet wyższą korelację, wynoszącą 58,2%, dla długości mezosternum. Najsłabszą korelację wykazano dla długości rękojeści oraz trzonu. Z wyjątkiem długości ciała dla kobiet wykazano wyższą korelację niż dla mężczyzn pomiędzy wszystkimi innymi wartościami długości części mostka a wzrostem. Wnioski: Chociaż długość mezosternum okazuje się parametrem najsilniej skorelowanym ze wzrostem, wszystkie długości mostka należy interpretować z ostrożnością przy szacowaniu wzrostu ciała. Stosunkowo niskie wartości uzyskanych korelacji zmuszają do postawienia pytania dotyczącego wiarygodności i nakazują ograniczyć wykorzystywanie długości mostka w sytuacjach, gdy dostępne są kości długie. Konieczne są dalsze badania na większych próbkach pochodzących z różnych populacji oraz wzięcie pod uwagę stanu połączenia części mostka.Słowa kluczowe: mostek, wzrost, metaanaliza, korelacja.
AbstractAim of the study: Methods based on the positive linear relationship existing between stature and long bones are most commonly used to estimate living stature in forensic anthropology. The length of the sternum and its parts has been advanced as a plausible alternative to estimate stature when such long bones are missing or damaged.
Material and methods:This meta-analysis aims to quantify evidence on the correlation between the sternum/sternal parts length and stature. Nine studies were included with 1118 sternal bones. Results: Analyses showed that the length of the meso-sternum (manubrium + body) yielded the best correlation with stature; 53.5% and 55.42% for men and women, respectively. The second best variable is the total sternal length with correlations of 44.3% and 55% for men and women, respectively. Subgroup analysis of autopsy studies demonstrated even a higher correlation of 58.2% for the meso-sternal length. Manubrium and body lengths showed the least correla-
WprowadzenieDo określania wzrostu wykorzystuje się różne pomiary antropometryczne szkieletu. Najdokładniejsza metoda obejmuje pomiary wszystkich elementów szkieletu, które decydują o wzroście u żywych osób [1,2]. Nie znajduje ona jednak zastosowania, gdy o...