Çevreci Eleştiri Üzerine Genel Bir Değerlendirme

Abstract

Çevresel tahribatların ve insan eliyle doğaya verilen zararların modernite sonrası sanayi ve teknolojik gelişmeler neticesinde hızla arttığı gözlemlenmektedir. Verilen zararlar neticesinde insanlığı bekleyen kötü sona ilişkin birçok bilgilendirme, istatistiksel veriler yoluyla yapılmaya çalışılmaktadır. Ancak insanları etkileyen şey verilerden ziyade duygulardır. Bu nedenle doğaya ilişkin bilinçlendirmeyi sağlamak adına edebiyat da kullanılır. Edebiyatın bu amaçla kullanılmasıyla başlayan yaklaşımlar neticesinde Çevreci Eleştiri ortaya çıkmıştır. Çalışmada Çevreci Eleştiri'nin kaynaklarına, konusuna ve yöntemine ilişkin genel bir değerlendirmede bulunulacaktır.

Eko-Psikolojiyi Etkileyen Değişkenlerin Belirlenmesi

“…Eko-psikoloji, özellikle modernite ile birlikte artan yaşam mücadelesinin sebep olduğu olumsuzluklara yoğunlaşmakta ve insanın maruz kaldığı zihinsel ve ruhsal yıpranmaya çözüm olarak doğayı göstermektedir. Ekoloji ile ilgili diğer tüm yaklaşımlar ile birlikte Eko-psikolojinin ortak amacı doğa -insan ilişkisinde "doğanın korunması" fikrinde birleşmektedir [11].…”

“…Bunun için insandaki erdem ve ahlak gelişiminin sağlanması fikrini ortaya sunmaktadır. Yöntem olarak da başlangıçta kendisiyle tabii bir bütünlük oluşturduğu doğayla yeniden bir ve beraber olmak düşüncesini ileri sürmektedir [11].…”

“…Bu bağlamda yapılan yazın taramaları sonucu Eko-psikoloji üzerinde etkili olduğu düşünülen ekolojik faktörlerin gözlenebilen değişkenleri Tablo 4.' de verilmiştir [7,10,11,12,28,40,46,56].…”

50 Days in the Burning Forests: Forestry Lessons in the Observation of Yaşar Kemal

“…Glen Love 1992 yılında Edebiyat ve Çevre Çalışmaları Derneğini kurmuş ve bu dernek yalnızca on yıl içinde bin üyeye ulaşarak Japonya, Avustralya, İngiltere ve Kore'de şubeler açmıştır (Westling, 2006). Çevreci eleştiri derin ekoloji, ekofeminizm, toplumsal ekoloji, ekopsikoloji gibi yaklaşımlardan beslenmiştir (Ayaz, 2014). Çevreci eleştiri iki ana dalga ya da etapta, dünya çapında bir büyüyen harekete evrilmiştir (Buell et al, 2011).…”

“…Aslında bu gözlem yüzyıllardır devam eden aşırı kullanımların ve ormanları diğer arazi kullanım türlerine dönüştürmenin bir sonucudur. Bundan sonraki bölümlerde de görüleceği üzere yakılarak, tarla açılarak, hayvan ve özellikle keçi otlatılarak, ormanların devamlılığını gözetmeyen işletmecilik uygulamaları gerçekleştirerek sonucunda oluşan düşüncelerini şu şekilde aktarmaktadır:6 "Bizimkiler orman ilminide bize benzetmişlerdir. Makilik, baltalık, koruluk diye üç kısma ayırmışlar.…”