Characteristics of Childhood Parentification and Its Effects on the Individual

Abstract

ÖZEbeveynleşme, çocuğun gelişim düzeyine uygun olmayan rol ve sorumluluklar üstlenerek, ebeveyninin fiziksel ve/veya duygusal isteklerini ve ihtiyaçlarını gidermeye çalıştığı bir ebeveyn-çocuk etkileşimi örüntüsüdür. Bu gözden geçirme çalışmasında, ebeveynleşme yaşantılarının özelliklerinin ve birey üzerindeki etkilerinin, kuramsal yaklaşımlar ve araştırma bulguları çerçevesinde değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda, öncelikle ebeveynleşme kavramının tanımı, türleri ve kavramı açıklayan kuramsal yaklaşımlar aktarılmıştır. Ardından, ebeveynleşmenin sık görüldüğü aile örüntüleri ele alınarak, risk faktörleri tanımlanmıştır. Ebeveynleşme yaşantılarının çocuk, ergen ve yetişkin üzerindeki olumlu ve olumsuz etkileri ile bu etkilerin ortaya çıkmasında aracı ve düzenleyici rol oynayan değişkenler, araştırma bulguları çerçevesinde değerlendirilmiştir. Son olarak, ebeveynleşmiş çocuk, ergen ve yetişkinlerle çalışan ruh sağlığı uzmanlarına öneriler sunulmuştur.Anahtar Kelimeler: ebeveynleşme, ebeveyn-çocuk ilişkisi, uzun süreli etkiler Akün, E. (2017). Çocukluktaki ebeveynleşme yaşantılarının özellikleri ve birey üzerindeki etkileri. Nesne, 5(10), 219-246.1 Araştırma Görevlisi Dr., Ankara Üniversitesi, Psikoloji Bölümü, eakun(at)ankara.edu.tr www.nesnedergisi.com 220 Characteristics of Childhood Parentification and ItsEffects on the Individual ABSTRACTParentification is a parent-child interaction pattern in which the child tries to meet the physical and/or emotional needs of the parent by assuming roles and responsibilities that are inappropriate for the child's developmental level. In this review, it was aimed to evaluate the characteristics of parentification and its effects on the individual within the framework of theoretical approaches and research findings. Firstly, the theoretical approaches explaining the definition and types of parentification are introduced. Secondly, risk factors are defined by considering the family patterns which are frequently seen. Thirdly, the positive and negative effects of parentification on children, adolescents and adults, and the variables mediating and moderating these effects were evaluated within the framework of research findings. Lastly, Finally, recommendations to mental health professionals working with parentified children, adolescents and adults were evaluated.

Ebeveynlerin Çocukluk Yaşantılarının Çocukları ile İlişkisine Etkisi

“…Ayrıca stresli aile yapılarında ebeveynleşmenin nesilden nesile aktarılarak daha çok okul çağında gerçekleşme eğiliminde meydana geldiğine dair buldular da vardır (Akün, 2017;Macfie vd., 2005). Araştırmalarda, ebeveynleşmenin çocuk ve genç üzerinde olumsuz benlik algısıyla ilişkilendirilse de öz yeterlilik açısından olumlu durumlar olduğu da belirtilmektedir.…”

“…Ebeveynleşmenin, ilerleyen dönemlerde kişilerin yaşamında olumsuz kişilik örüntüleriyle Yıldırım Ebeveyn Çocukluk Yaşantıları KTO Karatay Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2023, Cilt 4, Sayı 2, 78-97 birlikte, kişilerde depresyon, utanç, sosyal izolasyon, intihar duyguları gibi sorunlarla karşılaşılaşabilecekleri belirtilmektedir (Akün, 2017;Byng-Hall, 2008).…”