Çocuklarda Beden Sınırları Tasarımları ve Onay Kavramı: Bir Eylem Araştırması

Abstract

Bebeklikten itibaren bedenin tanınması hem temel duyuların gelişiminde hem de benlik ve kimlik kuruluşunda çok önem taşır. Bebeğin dokunma yoluyla anneyle kurduğu ilişki, bedenin sınırlarının farkına varılmasında en temel süreçtir. Bedenin sınırlarının farkına varılması, ilişki kurulan başkalarının da beden sınırlarının fark edilmesine ve bu sınırların ihlal biçimleri ile ihlal durumunda nasıl tepkiler verilebileceği bilgisini oluşturmaya sebep olur. Çocuklara yönelik cinsel istismar vakalarında, çocuğun beden sınırlarının farkındalığına sahip olması, cinsel istismarın önlenmesinde dikkate alınması gereken en önemli değişkenlerden biridir. Bu çalışmanın amacı, beden farkındalığı ve iyi-kötü dokunma ayrımı ile dokunma davranışı ile ilişkili olarak onay kavramının çocuklara aktarılmasıdır. Bu amaçla, ilköğretim çağındaki öğrencilerle bir eylem araştırması gerçekleştirilmiştir. Beden sınırları, iyi-kötü dokunma ayrımı ve onay kavramı üzerine odaklanan bir müdahale programı geliştirilmiş, bu program öncesi ve sonrası toplanan veriler karşılaştırılarak programın bu kavramların edinimi görüşme verileri toplanarak değerlendirilmiştir. Araştırmanın sonuçları, müdahale programı sonrasında çocukların beden sınırlarına ilişkin farkındalıklarının olumlu yönde değiştiğini ve dokunma türleri bağlamında onay kavramını daha sıklıkla kullandıklarını göstermiştir. Bu sonuçlar neticesinde, uygulanan programın çocukların beden sınırlarını fark etmelerinde ve bu bağlamda onay kavramını edinmelerinde etkili olduğu görülmüştür