Çocuklarda sağlığın geliştirilmesinde sağlık okuryazarlığının rolü

Abstract

Sağlığın geliştirilmesi kapsamında uygulanan stratejiler kısa dönemde sağlıkla ilgili risk faktörlerinin azalmasını, orta dönemde koruyucu sağlık hizmetlerinin kullanımının artmasını, yaşam biçimlerinin düzenlenmesini sağlar. Uzun dönemde ise sağlıklı yaşam yıllarının artmasını sağlayarak sağlıklı bir toplum oluşmasına katkıda bulunur. Sağlık okuryazarlığı, sağlığın geliştirilmesi için karşılanması gereken en önemli alandır. Bedenen, zihnen, sosyal, duygusal ve bilişsel yönden iyilik hâlinin devam ettirilebilmesi için hastalık ve sağlık algısının oluşması ve bilgi birikiminin artmasında yaşanılan sosyal ve kültürel yapı (gelenek, görenek, inanç, vb.) ve kazanılan deneyimler rol oynamaktadır. Bu da kişilerin çocukluk çağından itibaren sağlıkla ilgili konularda eğitilmelerini gerektirmektedir. Çocuk ve adolesanlara yaşlarına, beceri ve kapasitelerine uygun olarak temizlik ve özbakım, beslenme, uyku, güvenli cinsel davranış, tütün, alkol ve madde bağımlılığından korunma, ekran bağımlılığından korunma, trafik kazalarından korunmak için gerekli olan güvenli davranışlar, ihmal ve istismardan korunma gibi konularda eğitim verilmelidir. Bu eğitim sayesinde sağlığın geliştirilmesi yaklaşımı kapsamında çocuk ve adolesanların doğru bilgi, olumlu tutum ve davranış kazanmaları için çeşitli yaşam becerilerinin kazandırılması sağlanabilir. Tüm bu sürecin sağlık okuryazarlığının geliştirilmesine yönelik bakış açısının içinde yer almasıyla toplumun sağlık okuryazarlığı düzeyi yükselecek, toplumun sağlık hizmetlerini anlayıp kullanabilmesi kolaylaşacak; böylece sağlıklı yaşam yılları ve kalitesi artacak, sağlıkta eşitsizlikler giderilebilecektir.