Çok Kri̇terli̇ Karar Verme Yöntemleri̇yle Bölgesel Li̇man Kuruluş Yeri̇ Seçi̇mi̇: Bati Karadeni̇z’de Bi̇r Uygulama

Abstract

Limanlar, uluslararası ürün transferinde düğüm noktaları olduğundan, bölgeler /ülkeler için ticari anlamda diğer ülkelerle girişilen bir rekabet pazarında ön plana çıkmaktadır. Çalışmanın amacı, liman kuruluş yeri seçimini etkileyen kriterlerin önem derecelerini belirlemek, liman kuruluş yeri seçimi için PROMETHEE yönteminin uygulanabilirliğini karşılaştırmalı olarak değerlendirmek ve araştırmacı /karar vericilere bir bakış açısı sunmaktır. Çalışmada, 4 ana ve 21 alt kriterin AHP ile ağırlıkları belirlenmiş, PROMETHEE, TOPSIS, ÇKPM, VIKOR ile karşılaştırmalı olarak Türkiye-Batı Karadeniz Bölgesi'ndeki alternatif 4 liman yeri arasından seçim sıralaması yapılmıştır. Çalışma bulgularına göre sürdürülebilirlik ana kriteri ve ulaştırma masrafları, ekonomik gelişme düzeyi, ihracat rakamları gibi alt kriterler ön plana çıkmıştır. PROMETHEE, TOPSIS, ÇKPM yöntemlerine göre Alaplı/Zonguldak'ın ve VIKOR yöntemine göre ise Cide/Kastamonu'nun en uygun konteyner terminaline sahip liman tesisi olabileceği bulunmuştur. Bu tip seçim sıralamalarında, kritik değerlerin dışındaki uzaklıkları sansürleme imkânı veren ve serilerin yapısına göre alternatif fonksiyonlar sunan PROMETHEE'nin avantajlı bir yöntem olduğuna karar verilmiştir.

A SURVEY on MCDM APPROACHES for MARITIME PROBLEMS

“…In the port/facility selection topic, a port selection analysis for the Western Black Sea was carried out by Pekkaya and Bucak in 2018. They have used PROMETHEE, TOPSIS, and VIKOR techniques to select the best local port location (Pekkaya and Bucak, 2018). Another study on this subject is fishery facility location selection with the AHP method has been published by Arslan et al (2019).…”

Orta Koridor Rotasında Türkiye’nin Liman bağlantılarının Bulanık AHP ve TOPSIS Yöntemleriyle Araştırılması

“…gelişen hinterlant bağlantıları, liman inovasyonları, liman özelleştirme politikaları ve liman kullanıcılarının değişen özel beklentileri doğrultusunda rekabete açık hinterlantlardaki liman kullanıcılarının liman seçim kriterlerini araştırmak ve bu liman kullanıcılarının seçim kriterlerini ölçen ve 32 kriterden oluşan bir model geliştirmişlerdir [3]. Pekkaya ve Bucak Türkiye-Batı Karadeniz Bölgesi'ndeki alternatif 4 liman yeri arasından liman kuruluş yeri seçimini etkileyen kriterlerin önem derecelerini belirlemek amacıyla PROMETHEE, TOPSIS, ÇKPM, VIKOR yöntemlerini karşılaştırarak liman kuruluş yeri seçimi için PROMETHEE yönteminin uygulanabilirliğini araştırmışlardır [4]. Aydın vd.…”

Assessment of Occupational Health and Safety Application Performance Dimensions With Ahp: Kocaeli Port Region

“…AHP yönteminin uygulanabilmesi için her yöntemde olduğu gibi belli adım ve sıralı aşamalar mevcuttur. Bir karar verme modelinin çözümlenebilmesinde izlenmesi gereken adımlar ve gerçekleştirilmesi gereken aşamalar şu şekildedir (Pekkaya & Bucak 2018):…”