StreszczenieW artykule przedstawiono zagadnienia dotycz膮ce diagnostyki chor贸b odkleszczowych w Polsce, kt贸re stanowi膮 obecnie jedn膮 z grup chor贸b zawodowych o najszerszym zasi臋gu na terenie naszego kraju. Problem ten jest aktualny z uwagi na stale rosn膮-c膮 liczb臋 przypadk贸w zachorowa艅 na choroby odkleszczowe (m.in. borelioz臋 z Lyme, odkleszczowe zapalenie m贸zgu, tularemi臋, gor膮czk臋 Q, ludzk膮 anaplazmoz臋 granulocytarn膮, babeszjoz臋). Odzwierciedlaj膮 ten stan zw艂aszcza ostatnie meldunki epidemiologiczne Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego -Pa艅stwowego Zak艂adu Higieny (NIZP -PZH) w Warszawie. W niniejszym artykule zawarto r贸wnie偶 informacje dotycz膮ce taksonomii wektor贸w poszczeg贸lnych czynnik贸w etiologicznych chor贸b tej grupy i ich rezerwuar贸w oraz mo偶liwo艣ci transmisji przedstawionych drobnoustroj贸w. Ryzyko zaka偶enia nimi dotyczy szczeg贸lnie os贸b przebywaj膮cych na terenach le艣no-艂膮kowych w celach zar贸wno rekreacyjnych, jak i zawodowych (pracownik贸w teren贸w le艣nych, rolnik贸w, os贸b zwi膮zanych z 艂owiectwem). Artyku艂 zawiera najnowsze dane z zakresu epidemiologii, etiopatogenezy, symptomatologii, diagnostyki laboratoryjnej i wp艂ywaj膮cych na ni膮 czynnik贸w, opracowane z uwzgl臋dnieniem obowi膮zuj膮-cych na terenie Polski zalece艅 Polskiego Towarzystwa Epidemiolog贸w i Lekarzy Chor贸b Zaka藕nych oraz rekomendacji Krajowej Izby Diagnost贸w Laboratoryjnych. Szczeg贸lny nacisk po艂o偶ono na problematyk臋 wsp贸艂czesnych metod laboratoryjnych wykorzystywanych w trudnej diagnostyce chor贸b odkleszczowych z uwzgl臋dnieniem algorytm贸w diagnostycznych oraz fazy przedanalitycznej (rodzaj materia艂u biologicznego) i analitycznej tych bada艅 (metody referencyjne, skuteczno艣膰 poszczeg贸lnych technik, czynniki interferuj膮ce, prawid艂owo艣膰 post臋powania diagnostycznego). Med. Pr. 2016;67(1):73-87 S艂owa kluczowe: epidemiologia, boreliozy, zoonozy, kleszcze, przenosiciele chor贸b, kliniczne techniki laboratoryjne
AbstractThe article presents an overview of diagnostics of tick-borne diseases in Poland, which form one of the most prevalent group of occupational illnesses in the Polish area. This is a current issue due to a constantly growing number of tick-borne infections, i.e., Lyme borreliosis, tick-borne encephalitis, tularemia, Q fever, human granulocytic anaplasmosis and babesiosis. The scale of the problem is well illustrated by the latest reports of the Polish National Institute of Public Health -National Institute of Hygiene (NIPH -NIH). The article also covers the taxonomy of vectors of etiological factors, as well as their reservoirs and possible transmission to humans. The highest risk of tick-borne infection is particularly connected with people either resting or working in the forest or meadow surroundings (i.e., foresters, farmers, hunters). The article contains up-to-date data on epidemiology, etiopathogenesis, symptomatology, laboratory medicine and factors affecting the credibility of results according to current recommendations of the Polish Society of Epidemiology and Physicians of Infectious Diseases and the Polish National Chamber of ...