Oleszek-Listopad J, Szymańska J. Dysfunkcja układu ruchowego narządu żucia -aktualny stan wiedzy. Med Og Nauk Zdr. 2018; 24(2): 82-88. doi: 10.26444/monz/90689 Streszczenie Wprowadzenie. Coraz większa liczba pacjentów zgłasza się do stomatologa z objawami dysfunkcji układu ruchowego narządu żucia. Dysfunkcja ta traktowana jest jak choroba cywilizacyjna, występująca głównie w społeczeństwach krajów wysoko rozwiniętych, a wciąż nie do końca poznana jej etiologia oraz wpływ niejednokrotnie wielu czynników ogólnych stanowią wyzwanie dla specjalistów. Cel pracy. Głównym celem pracy była charakterystyka dysfunkcji układu ruchowego narządu żucia, przedstawienie danych dotyczących jej epidemiologii, etiologii, objawów klinicznych i metod leczenia. Skrócony opis stanu wiedzy. Zaburzenia w układzie ruchowym narządu żucia to trzeci, po chorobie próchnicowej i chorobach przyzębia, problem współcześnie dotyczący pacjentów zgłaszających się do lekarza dentysty. Według danych WHO występuje u ok. 50-80% osób dorosłych, głównie między 30. a 40. rokiem życia i częściej dotyczy kobiet. Czynniki predysponujące do rozwoju tego zaburzenia mają charakter zarówno miejscowy, jak i ogólnoustrojowy. Sugeruje się, iż najistotniejszym czynnikiem, który determinuje powstanie dysfunkcji układu ruchowego narządu żucia, jest niestabilność psychosocjalna chorego. Postępowanie terapeutyczne obejmuje zabiegi z zakresu medycyny fizykalnej i technik manualnej relaksacji mięśni, farmakoterapię, terapię psychiatryczną/psychologiczną i terapię z zastosowaniem szyn stabilizacyjnych, przy jednoczesnych działaniach proedukacyjno-profilaktycznych. Podsumowanie. Interdyscyplinarne podejście do dysfunkcji układu ruchowego narządu żucia ma kluczowe znaczenie w kwestii diagnostyki i leczenia tego zaburzenia, a jego wieloczynnikowa etiologia wskazuje na konieczność prowadzenia leczenia zespołowego.
Słowa kluczowedysfunkcja układu ruchowego narządu żucia, epidemiologia, fizjopatologia, diagnostyka, leczenie WPROWADZENIE Dysfunkcja układu ruchowego narządu żucia (u.r.n.ż.) definiowana jest w piśmiennictwie jako zaburzenia czynnoś-ciowe stawu skroniowo-żuchwowego (temporomandibular disorder, TMD), zespół bólu i dysfunkcji mięśniowo-powię-ziowej, zespół ssż (zespół stawu skroniowo-żuchwowego lub zaburzenia czaszkowo-żuchwowe) [1,2].Współcześnie coraz większa liczba pacjentów zgłasza się do lekarzy dentystów z objawami dysfunkcji układu ruchowego narządu żucia Nie jest to zjawisko nowe, ale -jak wynika z danych statystycznych -z roku na rok narasta. Pierwsze wzmianki dotyczące występowania zaburzeń w stawie skroniowo-żuchwowym oraz ich leczenia z zastosowaniem technik manualnych datują się na okres starożytności (ok. V wieku p. n. e.). W pismach z tamtego okresu istnieją np. opisy zabiegów ręcznej repozycji zwichniętej żuchwy wykonywanych przez Hipokratesa. Dopiero na przełomie XIX i XX wieku rozpoczęto prowadzenie na szeroką skalę badań dotyczących mechanizmu powstawania dysfunkcji narządu żucia, podjęto próby poznania jej etiologii oraz korelacji pomiędzy występow...