Duygusal Emek Süreci̇ne Yön Veren Sosyoloji̇k Faktörler Üzeri̇ne Bi̇r Araştirma: Bati Akdeni̇z Uygulamasi

Abstract

ÖZETGünümüz çalışma hayatında teknolojinin yoğun bir şekilde kullanılması, işgücünün daha çok hizmetler sektöründe istihdam edilmesine neden olmuştur. Hizmetin üretilmesi ve tüketilmesi artık müşteri beğenisiyle doğru orantılı hale gelmiştir. Bu doğrultuda, küreselleşmenin, bilgi ve iletişim teknolojilerinin gelişmesinin getirdiği değişimlerle birlikte, örgütler arasındaki rekabet önemli ölçüde artmıştır. İşgören ise rekabetin en önemli unsuru haline gelmiştir. Artık örgütler, işgörenleri, eskisinden çok daha önemli olan beşeri sermaye olarak görmektedirler. Bu beşeri sermayenin, örgütün amaçları doğrultusunda etkili kullanılabilmesi için işgörenlerin davranışlarının ve duygularının denetlenmesi gerektiği düşüncesi önem kazanmıştır. Dolayısıyla çalışma eylemlerinin icrası sırasında, çevreye yansıtılan duygu ve davranışların, doğal ve kendiliğinden ortaya çıkması yerine, örgütsel amaçlar gözetilerek, kontrollü bir şekilde oluşturulması beklenmektedir. Duygusal emek olgusu da bu noktada önem kazanmaktadır.Bu çalışmadaki amaç, duygusal emek istihdamının koşullarını ve sonuçlarını oluşturan toplumsal süreçleri ve bu süreçlerde rol oynayan etkenleri açıklamaktır. Bundan dolayı çalışmanın odağını duygusal emek olgusunun temelinde yer alan toplumsallaşma ve işgören rolü kazanımı oluşturmaktadır. ABSTRACTToday's technology is used intensively working life, and caused the workforce to be employed more in the service sector. Production and consumption of services has now become proportional to the customers liking. In this context, globalization, competition between organizations with the changes brought about by the development of information and communication technologies has increased significantly. If the employee has become the most important element of the competition. Now, organizations, employees, human capital, which they see as more important than the former. The human capital of the employees' behavior can be used effectively for the purposes of the organization and the feeling has become more important idea that should be monitored. Therefore, during the execution of the work action, feelings and behaviors that reflected the environment, instead of the emergence of natural and spontaneous, taking organizational purposes, it is expected to be created in a controlled way. Emotional labor is important in this case in point. Araştırmanın Antalya, Isparta ve Burdur illerindeki banka çalışanlarıyla ilgili ampirik kısmı, Süleyman Demirel Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından, 3845-YL1-14 no'lu proje ile desteklenmiştir.

Duygusal Emek Davranişinin Tükenmi̇şli̇ğe Etki̇si̇: Hi̇zmet Sektörü Çalişanlarina Yöneli̇k Bi̇r Araştirma

“…Cinsiyet değişkeni ile duygusal emek davranışı arasında anlamlı bir ilişki olduğu birçok araştırma tarafından desteklense de literatürde, duygusal emek davranışının cinsiyete göre farklılaşmadığını gösteren çalışmalar da mevcuttur. Oğuz ve Özkul (2016); banka çalışanlarının duygusal emek süreçlerine yön veren sosyolojik faktörleri inceledikleri çalışmada çalışanların cinsiyeti ile duygusal emek davranışları arasında bir ilişkinin olmadığı sonucuna ulaşmışlardır (Oğuz ve Özkul, 2016: 146).…”

Investigation of The Relationship Between Midwives’ and Nurses’ Emotional Labor and Life Satisfaction

“…olumlu sonuçları bulunurken tükenmişlik duygusunun artması, işe olan bağlılığın azalması ve işten ayrılma, rol çatışması, mobbing, yabancılaşma gibi olumsuz sonuçları da bulunmaktadır. 7 Duygusal Emek Davranışları: Literatüre göre çalışanlar, duygusal emek gösterirken üç farklı davranıştan birini kullanmaktadır. Bunlar; derinlemesine davranış, yüzeysel davranış ve samimi davranıştır.…”

“…Çalışanlar tarafından sergilenmesi beklenen davranışlar, içselleştirilemediği zaman gerçek duyguları ile yaşamış olduğu çatışma neticesinde duygusal uyumsuzluk yaşayabilir. 7,8,10 Derinlemesine Davranış: Bu davranış türünde çalışan kendisinden beklenen davranışlarla gerçek hislerini düzenleyerek gerçekten hissediyor hale getirmeye çalışır. Çalışan, göstermek durumunda olduğu duyguya uygun davranış gösterir.…”

“…Müşteri ve çalışan arasındaki iletişimin uzadığı durumlarda derin davranış tercih edilmektedir. 7,10 Samimi Davranış (Duyguların Doğal Yolla ifadesi): Bu davranış türünde çalışanlar hissettikleri duyguları yansıtmaktadırlar. 2 Samimi davranış sergileyen çalışan, müşteriye gerçekten yardıma hazır ve olumlu davranış göstermektedir.…”

“…Bu davranış türünde, çalışanlardan beklenen duygular ile gerçekte sahip oldukları duygular birbiriyle örtüştüğü için duygusal emek daha az harcanmaktadır. 1,7 Birçok örgütte çalışanlara olumlu duygu gösterimlerinde (mutluluk, yardımseverlik gibi) bulunmaları anlatılırken olumsuz duyguları (kızgınlık, öfke, aşağılanma gibi) bastırmaları gerektiği ifade edilmektedir. 13 Yaşam, bireyin işinde ve iş dışında geçirdiği sürenin tamamıdır.…”