Dyslipidemia aterogenna w codziennej praktyce — interdyscyplinarny konsensus polskich ekspertów

Dyslipidemia aterogenna — nieklasyczny czynnik ryzyka incydentów sercowo-naczyniowych?

“…Aktywności aminotransferaz pozostawały w normie (AIAT 25 j./l, aminotransferazy asparaginianowej [AspAT, aspartate aminotransferase] 23 j./l). Zwiększono dawkę rosuwastatyny do 40 mg. Kolejne kontrolne badanie wykazało, że cel pierwszorzędowy został osiągnięty (cholesterol frakcji LDL < 1,8 mmol/l [< 70 mg/dl]) [4]. Z kolei ze względu na utrzymywanie się wysokiego stężenia TG i podwyższonego stężenia cholesterolu nie-HDL (143 mg/dl -30 = 113 mg/ /dl) u pacjenta zwiększono dawkę fenofibratu do 267 mg i zalecono dalszą modyfikację diety.…”

“…[6] wykazano, że redukcji stężenia cholesterolu frakcji LDL poniżej 50 mg/dl towarzyszy zmniejszenie ryzyka wystąpienia incydentów sercowo-naczyniowych o około 55%. Ryzyko to, nawet po osiągnięciu niskich wartości cholesterolu frakcji LDL, przy podwyższonym stężeniu TG i niskim stężeniu cholesterolu frakcji HDL nie ulega całkowitej redukcji i pozostaje jako ryzyko rezydualne [4,[6][7][8][9]. Ryzyko rezydualne wiąże się z obecnością małych gęstych cząsteczek LDL, obniżonym stężeniem cholesterolu frakcji HDL (< 40 mg/dl u mężczyzn i < 45 mg/dl u kobiet) oraz podwyższonym stęże-niem TG (> 150 mg/dl) [2].…”

“…Każde obniżenie stężenia cholesterolu frakcji LDL o 1 mmol/l powoduje redukcję śmiertelności i chorobowości z powodu choroby układu sercowo-naczyniowego o 22-28% [8]. Ponadto w wytycznych dotyczących postępowania w dyslipidemiach z 2016 roku zaznaczono, że cholesterol frakcji nie-HDL (wartość nie-HDL = stężenie cholesterolu całkowi-tego -stężenie cholesterolu frakcji HDL) stanowi rozsądny i praktyczny cel drugorzędowy leczenia (cel pierwszorzędowy to obniżenie stężenia cholesterolu frakcji LDL), ponieważ jego pomiar nie wiąże się z koniecznością pozostawania na czczo oraz nie wymaga, aby stężenie TG wynosiło mniej niż 4,5 mmol/l (< 400 mg/dl) [4,11]. Drugorzędowe stężenia docelowe cholesterolu frakcji nie-HDL, wynoszące poniżej 2,6; poniżej 3,3 i mniej niż 3,8 mmol/l (< 100, < 130 i < 145 mg/dl), zaleca się u osób cechujących się ryzykiem, odpowiednio, bardzo wysokim, wysokim i niskim do umiarkowanego [11].…”

“…Drugorzędowe stężenia docelowe cholesterolu frakcji nie-HDL, wynoszące poniżej 2,6; poniżej 3,3 i mniej niż 3,8 mmol/l (< 100, < 130 i < 145 mg/dl), zaleca się u osób cechujących się ryzykiem, odpowiednio, bardzo wysokim, wysokim i niskim do umiarkowanego [11]. Stężenie cholesterolu frakcji nie-HDL pozwala lepiej oszacować ryzyko niż wartość cholesterolu frakcji LDL, szczególnie u chorych na cukrzycę, osób z hipertriglicerydemią oraz z przewlekłą chorobą nerek [4]. Kolejnym celem leczenia pacjenta z dyslipidemią aterogenną może być obniżenie stężenia TG.…”

“…U pacjentów z dyslipidemią aterogenną podwyższone stężenie TG oraz obniżone stężenie cholesterolu frakcji HDL, łącznie z innymi zaburzeniami wynikającymi z obecności zespołu metabolicznego, synergistycznie zwiększają ryzyko, nawet w przypadku osiągnięcia docelowego stężenia cholesterolu frakcji LDL [4]. Przy czym u chorych tych można rozważyć inny niż przy hipercholesterolemii mechanizm incydentów sercowo-naczyniowych, na przykład stan nadkrzepliwości, jak w przedstawionym przypadku.…”