Celem prezentowanych badań było ustalenie związku pomiędzy poziomem rozwoju umysłowego,wynikami w nauce i aktywnością społeczną w szkole dzieci z zaburzeniami mowy.Badania przeprowadzono w roku szkolnym 2017/2018. Zbadano 1043 dzieci w wieku 11 lat,uczniów klas IV szkół podstawowych pochodzących ze środowiska miejskiego (636; 61,0%)i wiejskiego (407; 39,0%). W badanej grupie było 931 (89,3%) dzieci bez zaburzeń mowyi 112 (10,7%) z zaburzeniami mowy. Materiał opracowano statystycznie. Stwierdzono,że w świetle wyników Testu Matryc Progresywnych Ravena rozwój umysłowy przebiegau uczniów z zaburzeniami mowy podobnie jak u uczniów bez zaburzeń. Ustalono,że uczniowie z zaburzeniami mowy, mając kłopoty z porozumiewaniem się, osiągają niższeod swoich rówieśników wyniki w nauce. Znacznie większe różnice pomiędzy uczniami z zaburzeniamii bez zaburzeń zaobserwowano w ocenach z języka polskiego niż z matematyki.Stwierdzono różnice w przystosowaniu szkolnym uczniów bez zaburzeń i z zaburzeniamimowy. Wyniki badań uzyskane na podstawie Arkusza Zachowania się Ucznia BarbaryMarkowskiej pozwalają stwierdzić, że dzieci z zaburzeniami mowy to uczniowie lękliwi,izolujący się od grupy klasowej, przygnębieni, brak im zaufania do siebie, pod wpływemnapotykanych trudności łatwo rezygnują z aktywności. W związku z tym badani wykazująmniejszą motywację do nauki, niższy poziom uspołecznienia i ogromne przyhamowaniew kontaktach społecznych.