E-Voting Solutions for Digital Democracy in Knowledge Society

Elektron səsvermə sistemlərində təhlükəsizlik təhdidlərinin qiymətləndirilməsi

“…Çünki demokratiyanın leqitimliyi seçkilərin ədalətli, açıq və etibarlı olması səviyyəsindən asılıdır. Bu baxımdan, e-səsvermə sisteminin cəmiyyət qarışısında öhdəlikləri var və onun uğursuzluğu siyasi proseslərə vətəndaşların inamı ilə bağlı çox ciddi problemlərə səbəb ola bilər [7].…”

“…Hazırda nə elmi ədəbiyatda, nə də seçki təcrübəsində e-səsvermə ilə bağlı yekdil bir yanaşma, anlayış yoxdur [7]. Bəzi tədqiqatçılar e-demokratiyanın inkişaf etdirilməsi baxımından e-səsverməni seçicilərin rahatlığının nəzərə alınması nəticəsində yaranan texnoloji həlli hesab edir.…”

“…Seçki prosesini asanlaşdırmaq, daha səmərəli və daha ucuz etmək üçün elektron vasitələrdən istifadə etməklə e-səsvermə iki formada həyata keçirilə bilər: müşahidə olunan e-səsvermə -hökumətin və ya seçki orqanı nümayəndəsinin olmasını tələb "İnformasiya təhlükəsizliyinin aktual problemləri" III respublika elmi-praktiki seminarı, 08 dekabr 2017-ci il edir və ya uzaqdan e-səsvermə -nümayəndə tərəfindən müşahidəçinin olmasını tələb etmir və İnternet səsvermə və ya mobil qurğular vasitəsilə həyata keçirilə bilər [2,5,7]. İnternet vasitəsilə uzaq e-səsvermə ilə əlaqədar olaraq, ədəbiyyatda esəsvermə həlləri üç əsas sinfə ayrılır: köşk səsvermə, səsvermə mərkəzində internet səsvermə və uzaqdan internet səsvermə [7].…”

“…E-DEMOKRATİYA ÜÇÜN E-SƏSVERMƏ E-dövlətin inkişafının son mərhələsi hesab olunan edemokratiyanın formalaşdırılmasının əsası kimi e-səsvermə, ictimai forumlar, açıq dövlət, ictimai rəyin analizi və əks əlaqə mexanizmlərinin işlənilməsi göstərilir [6]. E-demokratiya, xüsusən də e-səsvermə təcrübədə və ədəbiyyatda geniş müzakirələrə səbəb olmuşdur [4][5][6][7]. Əsas müzakirə mövzuları kimi e-səsvermənin təhlükəsizlik problemləri və sosial-siyasi proseslərə təsiri ön plana çəkilir.…”

“…Çünki demokratiyanın leqitimliyi seçkilərin ədalətli, açıq və etibarlı olması səviyyəsindən asılıdır. Bu baxımdan, e-səsvermə sisteminin cəmiyyət qarışısında öhdəlikləri var və onun uğursuzluğu siyasi proseslərə vətəndaşların inamı ilə bağlı çox ciddi problemlərə səbəb ola bilər [7].Ümumilikdə, seçki prosesində iştirak edənlərin sayının azalması tendensiyası İnternetdən istifadənin sürətlə genişlənməsi ilə dəstəklənən e-səsvermə üçün yeni imkanlar yaratmaqdadır. Hazırda nə elmi ədəbiyatda, nə də seçki təcrübəsində e-səsvermə ilə bağlı yekdil bir yanaşma, anlayış yoxdur [7].…”