Ebû Mûsâ El-Medînî (581/1185) Ve El-Mecmûʻu'l-Muğîs İsi̇mli̇ Eseri̇nde Garîb Keli̇meleri̇ Açiklama Metodu

Abstract

EBÛ MÛSÂ EL-MEDÎNÎ'NİN HAYATI (ö. 581/1185) VE el-MECMÛ'U'L-MUĞÎS İSİMLİ ESERİNDE GARÎB KELİMELERİ AÇIKLAMA METODU Öz Ebû Mûsâ el-Medînî, siyâsî karışıklıkların yaşandığı bir dönemde İsfahan' da doğmuştur. Yaşadığı bölgedeki siyâsî kargaşaya rağmen o, kendisini hadîs ve Arapça' da oldukça iyi şekilde yetiştirebilmiştir. Bu durum, el-Mecmû'u'l-muğîs isimli eserinden de anlaşılmaktadır. Çok erken yaşlarda babasının teşvikiyle ilim talep etmeye başlayan Ebû Mûsâ el-Medînî, Ebû Zekeriyâ İbn Mende (ö. 512/1119), Muhammed b. Tâhir el-Makdisî (ö. 507/1113), Ebû Mansûr Muhammed b. ' Abdullah b. Mendûye (ö. 507/1113), Ebu'l-Kāsım İsmâîl b. Muhammed et-Teymî (ö. 535/1141) gibi önemli âlimlerin rehberliğinde yetişmiştir. O, eğitimini tamamladıktan sonra el-Ensâb sahibi Ebû Sa'd Sem'ânî (ö. 562/1166), Ebû Bekr el-Hâzimî (ö. 584/1188), Ebû Muhammed ' Abdülganî b. ' Abdülvâhid el-Cemmâîlî (ö. 600/1203), Ebû Muhammed ' Abdülkâdir b. ' Abdullah er-Ruhâvî (ö. 612/1215) gibi önemli şahsiyetlerin yetişmesine katkı sağlamıştır. Hadîs ilminde otorite kabul edilen Ebû Mûsâ el-Medînî, Kur'ân ve hadîslerin metinlerindeki kelimelerin vuzûha kavuşması amacıyla el-Mecmû'u'l-muğîs isimli önemli eserini yazmıştır. Garîbu'l-hadîs alanında kendisinden sonra başka bir eser yazıldığı bilinmeyen İbnü'l-Esîr'in (ö. 606/1210) en-Nihâye fî ğarîbi'l-hadîs isimli eserinin temel kaynaklarından biri olması, kitabının değerini göstermesi bakımından yeterlidir. Eserin telifinde onun pek çok âlimden istifade etmesi ve kelimeler hakkında derli toplu bilgi vermesi kitabın diğer kayda değer bir özelliğidir.