Effect of combined application of ivermectin and praziquantel on oxidative stress and selected biochemical parameters in sheep

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı sağlıklı koyunlara oral yolla ivermektin + prazikuantel kombinasyonu uygulamasının oksidatif durum, karaciğer ve böbrek fonksiyon parametrelerine etkisini belirlemektir. Gereç ve Yöntem: Araştırmada 18 adet Anadolu Merinosu ırkı koyuna önerilen dozda ivermektin + prazikuantel tablet (1 tablet/koyun) oral yolla uygulandı. Uygulamadan önce (0. gün) ve sonrasında 24 saat aralıklarla dört gün kan örnekleri alındı. Plazma 8-hidroksi-2-deoksiguanozin, malondialdehid, süperoksit dismutaz, glutasyon peroksidaz ve katalaz düzeyleri ticari kitler ile ELISA okuyucusunda belirlendi. Serum aspartat aminotransferaz, alanin aminotransferaz, alkalen fosfataz, kreatinin ve kan üre nitrojen düzeyleri otoanalizör ile ölçüldü. Bulgular: Araştırmanın ilk 2 gün plazma 8-hidroksi-2-deoksiguanozin düzeyleri, 3. ve 4. gün değerlerinden yüksek olduğu belirlenirken (P<0.05), plazma glutasyon peroksidaz düzeylerinde ise istatistiki dalgalanmalar gözlendi (P<0.05). Araştırmanın 3. gün kan üre nitrojen değerinin 0. günden yüksek olduğu belirlendi (P<0.05). Öneri: Sonuç olarak sağlıklı koyunlara önerilen dozda ivermektin + prazikuantel uygulamasının oksidatif strese neden olmadığı, karaciğer ve böbrek fonksiyon parametrelerine belirgin etkisinin olmadığı ifade edilebilir.