Degradacja i stabilizacja termoplastycznych elastomerów eterowo-estrowych Streszczenie-Na podstawie danych literaturowych i prac w³asnych (144 pozycje pochodz¹ce w przewa¿aj¹cej czêoeci z ostatnich 20 lat) przedstawiono przegl¹d mo¿liwych mechanizmów degradacji termicznej i termooksydacyjnej termoplastycznych elastomerów poli(eterowo-estrowych) (TPE-E). Do grupy tej, oprócz handlowych kopoli(etero-estrów), opartych na PBT, PBN, PEOX i PTMO, zaliczono wiele kopolimerów blokowych ró¿ni¹cych siê budow¹ segmentów-ugrupowanie estrowe, oprócz innych grup funkcyjnych, mo¿e wystêpowaae w segmencie zarówno sztywnym, jak i giêtkim. Czas ¿ycia TPE-E zale¿y od procesów utleniania oraz termicznej degradacji, przewa¿nie postêpuj¹cych niezale¿nie od siebie. Termiczne utlenianie elastomerów estrowych mo¿e mieae miejsce na ka¿dym etapie ich cyklu ¿ycia: podczas syntezy, przetwórstwa a tak¿e przechowywania i u¿ytkowania gotowych wyrobów. Porównano wp³yw wprowadzenia ró¿norodnych dodatków na procesy rozk³adu i starzenia TPE-E. Dziêki odpowiedniemu doborowi stabilizatorów i przeciwutleniaczy oraz wyjoeciowych substratów mo¿na uzyskaae materia³y charakteryzuj¹ce siê doskona³ymi w³aoeciwooeciami u¿ytkowymi i znaczn¹ odpornooeci¹ na oddzia³ywanie ró¿nych warunków oerodowiska. S³owa kluczowe: termoplastyczne elastomery eterowo-estrowe, budowa chemiczna, degradacja termooksydacyjna, stabilizacja. DEGRADATION AND STABILIZATION OF THERMOPLASTIC ETHER-ESTER ELASTOMERS (TPE-E) Summary-Based on the literature data (144 references mainly from the last 20 years) and own results the review of possible mechanisms of thermal or thermooxidative degradation of polyester thermoplastic elastomers (TPE-E) are reported. A lot of block copolymers differing in the structure of segments are included into this group, among others the commercial copoly(ether-esters) based on PBT, PBN, PEOX or PTMO. The ester group, apart from the other functional groups, can occur as well in the hard and flexible segments. The lifetime of TPE-E is controlled by both oxidation and thermal degradation processes, mostly proceeding independently. Thermal oxidation of ester elastomers may occur during every stage of their life cycles (Fig. 1-6): during the synthesis, processing, storage or use of the final goods. The influence of introduction of various additives on the processes of decomposition and ageing of TPE-E (Fig. 7-10) were compared. The proper choice of stabilizers and antioxidants as well as initial substrates let obtain the materials showing excellent useful properties and high resistance to various environmental conditions.