Effects of Legal Regulations on Cigarette Consumption Expenditures of Households in Turkey: Oaxaca-Blinder Decomposition for the Years 2007 and 2019

Abstract

Türkiye, tütün kullanımının en yüksek olduğu ülkeler arasında üst sıralarda yer almaktadır. Bu sorunun üstesinden gelebilmek için 90’lı yılların ortalarından itibaren birtakım yasal düzenlemeler yapılmasına karşın bu anlamda atılan en ciddi adım 2008 yılında yürürlüğe giren 5727 Sayılı Kanun olmuştur. Bu çalışmanın amacı tütün kullanımının kontrol altına alınması için getirilen yasal düzenlemelerin Türkiye’de hanelerin sigara tüketim harcamalarına nasıl etki ettiğini araştırmaktır. Türkiye İstatistik Kurumu Hanehalkı Bütçe Araştırması 2007 ve 2019 yılı verilerinin kullanıldığı bu çalışmada, Oaxaca-Blinder Ayrıştırma yöntemiyle söz konusu yıllar arasında hanelerin sigara tüketim tercihi ve harcamalarındaki değişimin kaynakları bazı sosyo-demografik değişkenler ele alınarak ortaya konulmuştur. Elde edilen sonuçlara göre 2007 yılından 2019 yılına gelindiğinde yapılan yasal düzenlemelerin beklenen etkiyi gösteremediği, hanelerin sigara tüketim tercihi ve harcamalarında artışlar meydana geldiği tespit edilmiştir. Buna karşın evli, orta yaş grubu ve sonrası ile lisans ve lisansüstü eğitim seviyesinde olan hanelerde sigara tüketiminin sınırlanmış olması düzenlemelerin kısmen de olsa etkisini gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır