Öz
İskelet kasına farklılaşan mezenkimal hücrelerden kaynaklanan rabdomyosarkom (RMS) çocuklardaki tüm solid tümörlerin %20'sini oluşturur. Geçmiş yıllarda radikal cerrahi girişimlerin tedavide önemli yere sahip olduğu RMS'ların günümüz tedavisinde kemoterapi ve radyoterapi ile birlikte organ koruyucu cerrahi ön planda yer almaktadır. Bu derlemede, çocuklarda görülen RMS'ların klinik özellikleri ve yerleşim yerine göre tedavi yaklaşımlarının sunulması amaçlanmaktadır.
Anahtar kelimeler: Rabdomyosarkom, çocuk
Abstract Rhabdomyosarcoma
Rhabdomyosarcoma (RMS) is a malign tumor originating from mesenchymal cells differentiating to skeletal muscle and constitutes 20% of all solid tumors in children. In the past, radical surgical treatment was the most important mode of treatment, however together with chemotherapy and radiotherapy, organ sparing urgery is currently preferred. In this review, it is aimed to present the treatment options in childhood RMS based on the clinical characteristics, and locations of the tumor.
Keywords: Rhabdomyosarcoma, child
RabdomyosarkomTutku SOYER Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı, Ankara Çocuk Cerrahisi Dergisi 30(Ek sayı 5):452-462, 2016 doi:10.5222/JTAPS.2016 Yumuşak doku sarkomları çocuklardaki tüm malignitelerin %6'sını, solid tümörlerin ise %20'sini oluştur-maktadır (1) . Yumuşak doku sarkomları iskelet kasına farklılaşma yeteneğine sahip mezenkimal hücrelerden kaynaklanan rabdomyosarkom (RMS) ve RMS dışı yumuşak doku tümörleri olmak üzere iki grupta incelenir. RMS diğer yumuşak doku tümörlerinden daha sık görülmektedir ve küçük çocuklarda ve ergenlerde daha sıktır. İlk kez 1937'de Raycoff tarafından tanım-lanan RMS iskelet kasına farklılaşabilen embriyonik mezenkimal hücrelerden kaynaklanır (2) . Horn ve ark. RMS'lu olgularda farklı seyir gösteren iki histolojik tip bulunduğunu 1958'de öne sürmüşlerdir (3) . Bu sı-nıflama bazı değişikliklere uğramakla birlikte, günü-müzde halen kullanılmaktadır (Tablo 1).Geçmiş yıllarda ampütasyon, pelvik veya orbital ekzenterasyon gibi agresif cerrahi tedavi yöntem-leri ilk sırada yer alırken, 1950'de radyoterapinin (RT) boyun yerleşimli bir RMS olgusunda sağ kalıma olumlu etkisinin gözlemlenmesi ile tedavide RT gündeme gelmiştir. 1965'de Edland ilk kez tam cerrahi rezeksiyon yapılamayan bir olguda yüksek doz RT kullanmıştır (4) . Sonrasında adjuvan kemoterapinin (KT) tedaviye eklenmesi ile RMS'da çok-lu tedavi yaklaşımı oluşturulmuş ve RMS ile ilgili geniş verilere ulaşılmıştır. Radikal cerrahi tedavi ile %25 olan sağkalım oranı çoklu tedavi protokolleri sayesinde %70'e kadar yükselmiştir.
EpidemiyolojiRMS çocuklarda en sık görülen yumuşak doku sarkomu olup, solid tümörler içinde Wilms tümörü ve nöroblastomdan sonra üçüncü sırada yer almaktadır. Özellikle hayatın ilk iki on yılında görülen RMS'un görülme sıklığı 2-6 yaş ve 10-18 yaş dönemlerinde artmaktadır (5) . Ayrıca yaşlara göre tümör histolojik tipi bakımından da farklılık bulunmaktadır. Embri-
454Çocuk Cerrahisi Dergisi 30 (Ek sayı 5):452-462, 2016 ...