Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu İçin Diyalektik Davranış Terapisi: Bir Narativ Derleme

Abstract

DEHB’li yetişkinlerin çok yönlü psikososyal problemleri ve eğitim, iş, aile hayatı gibi farklı alanlarda görülen düşük işlevsellik düzeyleri nedeniyle farmakolojik yaklaşım dışında psikoterapötik tedavi arayışları son on yılda artış göstermiştir. Bu çalışmada Diyalektik Davranış Terapisi (DDT) temelli müdahalelerin sınandığı kontrollü çalışmaların ve geliştirilen DDT müdahalelerinin klinik anlamda katkılarının değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Bu çalışma nitel bir naratif derlemedir. Çalışmaya DDT ve Erişkin DEHB anahtar kelimelerinin İngilizce karşılıklarının Medline, Pubmed, Science Direct ve EBSCO Psychology&Behavioral Sciences Collection veritabanlarında 2021 yılına kadar taranmasıyla ulaşılan kontrollü çalışmalar dahil edilmiştir. Toplam 12 tane araştırma makalesi ve 1 kısa rapor tespit edilmiş ancak dahil etme kriterlerini ve kontrollü çalışma şartlarını yalnızca 9 çalışma karşılamıştır. Tüm çalışmalarda DDT’nin beceri eğitiminin kullanıldığı veya uyarlandığı görülmüştür. Derlemede incelenen çalışmaların sonuçları tutarlı olmamakla birlikte DDT Beceri Eğitimi’nin yetişkinlerin DEHB belirtilerini kontrol etmede ve diğer psikososyal becerilerini artırmada umut vaat ettiğini göstermektedir. Ancak çalışmaların sınırlı sayıda olması nedeniyle DDT Beceri Eğitimi’nin etkililiğine yönelik farklı deneysel araştırma desenlerinde daha fazla kontrollü çalışmaya ihtiyaç duyulmaktadır.