Evaluatie van ‘Alcoholmatiging Jeugd in de Achterhoek’: verandering in perceptie van ouders op het alcoholgebruik van jongeren na één jaar
Search citation statements
Paper Sections
Citation Types
Year Published
Publication Types
Relationship
Authors
Journals
Cited by 5 publications
References 7 publications
Om de kwaliteit van gezondheidsbevordering te waarborgen, groeit de vraag naar evidence-based interventies. Tot nu toe wordt evidence opgevat en toegepast zoals in de medische wetenschappen gebeurt, waarbij het gaat om het vaststellen van het effect van een geneesmiddel of behandeling. Deze vorm van evidence blijkt in gezondheidsbevordering vaak problemen op te leveren omdat dit soort evidence geen rekening houdt met de context. Dit bemoeilijkt de interpretatie van de resultaten en het gebruik van de uitkomsten.In dit artikel wordt een overzicht gegeven van soorten evidence waaronder typen die wel rekenschap geven van de context. Deze contextgevoelige soorten evidence zijn beter bruikbaar voor de kwaliteitsborging van gezondheidsbevordering. Het genereren van contextgevoelige evidence vereist echter andere onderzoeksmethoden en kwaliteitscriteria. Ook het combineren van soorten evidence is nog een onontgonnen terrein.Trefwoorden: evidence, gezondheidsbevordering, kwaliteitscriteria, onderzoek InleidingGezondheidsbevordering heeft zijn wortels in de gezondheidsvoorlichting en -opvoeding (GVO). GVO is ontstaan uit de groeiende rol van de sociale wetenschappen in de gezondheidszorg en uit het optimisme over de mogelijke effecten van voorlichting en informatieoverdracht. De toename van voorlichtingsactiviteiten ging samen met een groeiende twijfel over de effecten ervan. Het gebruiken van nieuwe informatie en het veranderen van gedrag bleek ook afhankelijk van sociale steun en een uitnodigende omgeving. Bijvoorbeeld bij het terugdringen van het alcoholgebruik onder jongeren is het belangrijk dat naast het verstrekken van informatie aan jongeren ook andere maatregelen genomen worden zoals een verbod op alcohol in sportkantines en het betrekken van jongeren en hun ouders. 1In het model van Lalonde 2 kreeg leefstijl een erkende plaats, waarmee GVO als instrument van gezondheidsbeleid erkend werd. Voortschrijdend inzicht gaf aan, dat alleen voorlichten niet volstaat, maar dat er ook aandacht moet zijn voor de sociale en fysieke omgeving van gezondheid. Het was dan ook uit waardering voor de inbreng van Canada dat in 1986 de Ottawa Charter daar geformuleerd werd, waarin aandacht voor omgeving en de principes van gezondheidsbevordering onder woorden werden gebracht.3 Op lokaal niveau neemt dan ook het aantal kleinschalige interventies die rekening houden met de context toe. Op nationaal niveau is het Convenant overgewicht (www.convenantgezondgewicht.nl) een voorbeeld van een initiatief waarin ook de omgeving geadresseerd wordt.Nu zijn er een aantal ontwikkelingen die het noodzakelijk maken om kritischer naar de kwaliteit van gezondheidsbevordering te kijken. Dit zijn voorbeelden van uitdagingen waar gezondheidsbevordering als werkveld voor staat: de plaatsbepaling in het kader van het nationale en lokale gezondheidsbeleid, de toenemende wetenschappelijke inzet op dit gebied en de noodzaak verantwoording af te leggen over prioritering van gezondheidsthema's, ontwikkeling, implementatie en effectiviteit van interventies.In h...
Om de kwaliteit van gezondheidsbevordering te waarborgen, groeit de vraag naar evidence-based interventies. Tot nu toe wordt evidence opgevat en toegepast zoals in de medische wetenschappen gebeurt, waarbij het gaat om het vaststellen van het effect van een geneesmiddel of behandeling. Deze vorm van evidence blijkt in gezondheidsbevordering vaak problemen op te leveren omdat dit soort evidence geen rekening houdt met de context. Dit bemoeilijkt de interpretatie van de resultaten en het gebruik van de uitkomsten.In dit artikel wordt een overzicht gegeven van soorten evidence waaronder typen die wel rekenschap geven van de context. Deze contextgevoelige soorten evidence zijn beter bruikbaar voor de kwaliteitsborging van gezondheidsbevordering. Het genereren van contextgevoelige evidence vereist echter andere onderzoeksmethoden en kwaliteitscriteria. Ook het combineren van soorten evidence is nog een onontgonnen terrein.Trefwoorden: evidence, gezondheidsbevordering, kwaliteitscriteria, onderzoek InleidingGezondheidsbevordering heeft zijn wortels in de gezondheidsvoorlichting en -opvoeding (GVO). GVO is ontstaan uit de groeiende rol van de sociale wetenschappen in de gezondheidszorg en uit het optimisme over de mogelijke effecten van voorlichting en informatieoverdracht. De toename van voorlichtingsactiviteiten ging samen met een groeiende twijfel over de effecten ervan. Het gebruiken van nieuwe informatie en het veranderen van gedrag bleek ook afhankelijk van sociale steun en een uitnodigende omgeving. Bijvoorbeeld bij het terugdringen van het alcoholgebruik onder jongeren is het belangrijk dat naast het verstrekken van informatie aan jongeren ook andere maatregelen genomen worden zoals een verbod op alcohol in sportkantines en het betrekken van jongeren en hun ouders. 1In het model van Lalonde 2 kreeg leefstijl een erkende plaats, waarmee GVO als instrument van gezondheidsbeleid erkend werd. Voortschrijdend inzicht gaf aan, dat alleen voorlichten niet volstaat, maar dat er ook aandacht moet zijn voor de sociale en fysieke omgeving van gezondheid. Het was dan ook uit waardering voor de inbreng van Canada dat in 1986 de Ottawa Charter daar geformuleerd werd, waarin aandacht voor omgeving en de principes van gezondheidsbevordering onder woorden werden gebracht.3 Op lokaal niveau neemt dan ook het aantal kleinschalige interventies die rekening houden met de context toe. Op nationaal niveau is het Convenant overgewicht (www.convenantgezondgewicht.nl) een voorbeeld van een initiatief waarin ook de omgeving geadresseerd wordt.Nu zijn er een aantal ontwikkelingen die het noodzakelijk maken om kritischer naar de kwaliteit van gezondheidsbevordering te kijken. Dit zijn voorbeelden van uitdagingen waar gezondheidsbevordering als werkveld voor staat: de plaatsbepaling in het kader van het nationale en lokale gezondheidsbeleid, de toenemende wetenschappelijke inzet op dit gebied en de noodzaak verantwoording af te leggen over prioritering van gezondheidsthema's, ontwikkeling, implementatie en effectiviteit van interventies.In h...
De evaluatie van interventies heeft een belangrijke plaats in de publieke gezondheid. Zowel praktijk, beleid als wetenschap zijn gebaat bij een antwoord op de vraag: werkt de interventie? Welke evaluatie-opzet gebruikt moet worden om deze vraag te beantwoorden, hangt af van het type interventie en de resultaten die men wil bereiken. Wij zijn ervan overtuigd dat zowel de evaluatie-opzet zonder controlegroep, de evaluatie-opzet met controlegroep en de randomised controlled trial (rct) bestaansrecht hebben in de publieke gezondheid. Om de juiste evaluatie-opzet te kunnen kiezen, zijn twee zaken van doorslaggevend belang. Ten eerste het niveau van resultaten dat men wil gaan meten: dichtbij of veraf van de interventie in tijd en causale keten. Voor resultaten dichtbij de interventie volstaat de evaluatie-opzet zonder controlegroep, voor resultaten verder weg is een controlegroep noodzakelijk. De tweede doorslaggevende factor is de zekerheid waarmee men de vraag: zijn de resultaten toe te schrijven aan de interventie? beantwoord wil zien. De gewenste zekerheid van conclusies bepaalt de keuze tussen de evaluatie-opzet met controlegroep en de rct. Op basis van deze principes hebben wij de Kieswijzer ontwikkeld. Deze Kieswijzer faciliteert de keuze van de evaluatie-opzet voor interventies in de publieke gezondheid.Trefwoorden: evaluatie, evaluatie-opzet, interne validiteit, interventies, publieke gezondheid, gezondheidsbevordering InleidingDe evaluatie van interventies heeft een belangrijke plaats in de publieke gezondheid. Dit is te verduidelijken met de beleidscyclus, een werkmodel dat veel gehanteerd wordt in de publieke gezondheid (figuur 1). Evaluatie is hierin één van de fasen, naast agendasetting, beleidsformulering en uitvoering. In de evaluatie-fase staat de vraag centraal: hebben we onze doelen bereikt? Omdat (lokale) overheden verantwoording moeten afleggen over hun beleid, wordt steeds vaker gevraagd naar de resultaten van interventies. Dat evaluatie-onderzoek steeds belangrijker wordt, blijkt ook uit de recente oprichting van de werkplaats certificering van het Centrum Gezond Leven. 1 Interventies waarvan de werkzaamheid is aangetoond komen in aanmerking voor certificering. Op dit moment staan wij voor de uitdaging om de vele interventies, die vanuit lokaal initiatief worden ontwikkeld en uitgevoerd, te evalueren. Ten behoeve van dit artikel definiëren wij interventies als een (pakket van) actie(s) met een cohorent doel, gericht op het veroorzaken van verandering. Hieronder vallen bijvoorbeeld educatie en voorlichting, maar ook o.a. beleidsmaatregelen, lobby-activiteiten en sociale activering. Interventies in de publieke gezondheid zijn gericht op bevorderen of beschermen van de gezondheid of op het voorkó men van ziekten in gemeenschappen of populaties.
scite is a Brooklyn-based organization that helps researchers better discover and understand research articles through Smart Citations–citations that display the context of the citation and describe whether the article provides supporting or contrasting evidence. scite is used by students and researchers from around the world and is funded in part by the National Science Foundation and the National Institute on Drug Abuse of the National Institutes of Health.
Contact Info
customersupport@researchsolutions.com
10624 S. Eastern Ave., Ste. A-614
Henderson, NV 89052, USA
Product
Resources
This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.
Copyright © 2025 scite LLC. All rights reserved.
Made with 💙 for researchers
Part of the Research Solutions Family.
