Derleme / Review
ÖZET:Mekonyum Aspirasyon Sendromu (MAS) Mekonyum aspirasyonu, tipik olarak fetal hipoksik iskemik stresin intestinal peristaltizme yol açarak, amniyotik sıvının mekonyum ile kontaminasyonu ve gasping sonucu akciğerin derin dokularına kadar nüfuz etmesi ile ortaya çıkar. Tüm doğumların %10-15'inde amniyotik sıvı mekonyum ile kontamine iken bu bebeklerin %5-10'unda mekonyum aspirasyonu ve solunum yetersizliği gelişir. Bu derlemede, MAS klinik bulguları, tanısal ve tedavisel yaklaşımı ile ilgili güncel bilgiler sunulmaktadır.
GİRİŞMeconium kelimesi eski Yunanca'da opiuma benzer anlamına gelmektedir. Aristoteles, amnion sıvısında mekonyumla doğan bebeklerin uykuya eği-limli ve depresif olduklarını gözlemlemesi nedeniyle bu maddeye mekonyum ismini vermiştir (1). Mekonyumla boyalı amniyotik sıvı (MBAS) ile doğan bebeklerin bir kısmında görülen mekonyum aspirasyon sendromu (MAS), sıklıkla term ve postterm yenidoğanlarda hipoksemik solunum yetmezliği ile seyreden ve solunum yetmezliği bulgularına yol açacak diğer faktörlerin eşlik etmediği bir durumdur (2). Term ve postterm yenidoğanlarda yoğun bakım gereksinimine yol açan solunum sıkıntısı nedenlerinin başında gelmektedir. Neonatoloji alanındaki gelişmelere rağmen günümüzde hala ciddi morbidite ve mortaliteye sahiptir.
Sıklık ve Risk FaktörleriMekonyumla boyalı amniyotik sıvı normal gebeliklerin %5-24'ünde (ortalama %13) görülür (pretermde %5.1, termde %16.5, posttermde %27.1) ve olası bir fetal distres göstergesidir. Amniyotik sıvıda mekonyum ve anormal kalp hızı paterni olan hastalarda perinatal mortalite %3-22.2, neonatal mortalite ise %7-50'dir. Mekonyum aspirasyon sendromu ise MBAS ile doğan bebeklerin %2-10'unda görülmekte-dir. Son çalışmalara göre 37. gebelik haftasından büyük bebeklerde MAS sıklığı %0.4-1.8'dir. Gebelik haftası (GH) arttıkça risk artmaktadır ve 41-42. gebelik haftasından sonra sıklık %1.2-1.4'e yükselmekte-dir (1,3,4).Mekonyum aspirasyon sendromu sıklığı, postmatürite (GH>42), gebelik haftasına göre düşük doğum ağırlığına (SGA) sahip olma ve fetusu sıkıntıya soka-