Today many carboxylic acids are recovered from biological production media and industrial wastewaters. Reactive extraction is favored over other separation methods due to its high recovery efficiency, ease of operation, low energy demand and reduced cost. However, use of toxic organic diluents in the organic phases is the main disadvantage of the method. In this study, the appropriateness of an environmentally-friendly solvent, sunflower oil (SFO) to be used as organic phase diluent during the recovery of formic acid (FA) from aqueous solutions by reactive extraction was evaluated. Alamine-336 was used as the extractant and the results obtained with SFO were compared with those obtained using octanol. The separation process reached an equilibrium in 3 hours and the recovery efficiency increased with the increase in extractant percentages. The initial FA concentration positively influenced the recovery when SFO was used as the diluent. In the ranges of the parameters studied, the highest recovery values were 98.6% and 82.6% with octanol and SFO, respectively. This study shows that low molecular weight carboxylic acids, e.g. FA can be recovered from aqueous solutions by reactive extraction using environmentally-friendly solvents such as SFO.
Key Words: Formic acid, Reactive extraction, Sunflower oil, Alamine-336, EquilibriumFormik Asidin Çevre Dostu Bir Çözücü Kullanılarak Tepkimeli Özütleme Yöntemi ile Geri Kazanımı ÖZ: Günümüzde pek çok karboksilik asit biyolojik üretim ortamlarından ve endüstriyel atık sulardan geri kazanılmaktadır. Tepkimeli özütleme, yüksek geri kazanım verimi, işlem basitliği, düşük enerji gereksinimi ve maliyeti nedeniyle diğer ayırma yöntemlerine tercih edilmiştir. Fakat organik fazlarda zehirli organik seyrelticilerin kullanımı yöntemin en önemli dezavantajıdır. Bu çalışmada çevre dostu bir çözücünün, ayçiçek yağının formik asidin sulu çözeltilerinden tepkimeli özütleme yöntemi ile geri kazanımı sırasında organik faz seyrelticisi olarak zehirli organik kimyasallar yerine kullanımı değerlendirilmiştir. Özütleyici olarak Alamine-336 kullanılmış ve ayçiçek yağı ile elde edilen sonuçlar oktanol ile elde edilen sonuçlarla karşılaştırılmıştır. Ayırma süreci 3 saatte dengeye ulaşmış ve geri kazanım verimi özütleyici yüzdesi ile birlikte artmıştır. Ayçiçek yağı seyreltici olarak kullanıldığında başlangıç asit derişimi geri kazanımı pozitif yönde etkilemiştir. Çalışılan değişken aralıklarında oktanol ve ayçiçek yağı ile en yüksek geri kazanım verimleri sırasıyla %98,6 ve %82,6'dır. Bu çalışma formik asit gibi düşük molekül ağırlıklı karboksilik asitlerin tepkimeli özütleme ile ayçiçek yağı gibi çevre dostu çözücüler kullanılarak sulu çözeltilerden geri kazanılabileceğini göstermiştir.