FARKLI EKİM SIKLIKLARININ KARABUĞDAY'DA (Fagopyrum esculentum Moench.) VERİM ve BAZI TANE KALİTESİ ÖZELLİKLERİNE ETKİSİ

Abstract

Özet Karabuğday bitkisi tane kalitesi ve kullanım özellikleri nedeniyle tahıl benzeri (pseudocereal) olarak nitelendirilen Asya kökenli bir bitkidir. Vejetasyon süresinin kısa olmasının getirdiği birçok avantaj ile birlikte diğer tahıl türlerine oranla farklılık meydana getirmektedir. Ayrıca tanesinin en önemli özelliklerinden birisi de gluten intoleransı rahatsızlığı bulunan bireylerin glutensiz özelliğinden dolayı tanesinden ve ürünlerinden rahatlıkla faydalanabilmesidir. Karabuğday bitkisinin ekonomik ve beslenme fizyolojisi açısından sahip olduğu özelliklerinden dolayı ekim alanlarının gelecekte artması beklenmektedir. Yapılan çalışmada Aydın ekolojik koşullarında Güneş karabuğday çeşidinin 6 farklı ekim sıklığında (4, 6, 8, 10, 12 ve 14 kg/da) ekimi yapılarak karabuğday bitkisinin yetiştirilme olanakları ve ekim sıklığının bitkinin verim ve verim öğeleri ile tane kalite özellikleri üzerine etkileri incelenmiştir. Karabuğday bitkisi farklı ekim sıklıklarında tane verimi, bin tane ağırlığı ve metrekarede bitki sayısı bakımından istatistiksel anlamda farklılık gösterirken, bitki boyu, protein oranı, hektolitre ağırlığı ve yaprak alan miktarı bakımından farklılıklar bulunmamıştır. Çalışmadan elde edilen ortalama sonuçlar özetlendiğinde tane verimi 244.2-297.7 kg/da, bin tane ağırlığı 25.6-30.7 g, bitki boyu 64.7-2 71.7 cm, metrekarede bitki sayısı 23.5-64.0 adet, yaprak alan miktarı 12.7-15.0 cm , tanede protein oranı %11.75-12.56 ve hektolitre ağırlığının 60.1-61.0 kg/hl arasında değişim göstermiştir. Çalışma sonucunda tane verimi ve kalitesi ile tohumluk kullanım miktarının dikkate alınarak Aydın ekolojik koşullarında 8 kg/da'lık tohumluk miktarının yeterli olduğu sonucuna varılmıştır. Özellikle tane verimi bakımından dünya ortalamasının oldukça üzerine çıkarak bölgemizde tane üretiminde önemli bir potansiyele sahip olduğu söylenebilir. Anahtar Kelimeler: Karabuğday (Fagopyrum esculentum Moench.), ekim sıklığı, tane verimi, tanede protein Effect of Different Sowing Densities on Yield and Some Quality Characteristics of Buckwheat (Fagopyrum esculentum Moench.

Karabuğday Bitkisinin (Fagopyrum esculentum Moench.) Bazı Ekofizyolojik Özellikleri Üzerine Kadmiyum ve Nikel’in Etkisi

“…Bu nedenle karabuğday ürünleri ilaç ve gıda olarak çift kullanımlı ürünlerdir ve insan vücudunda kronik hastalıklarda ilginç etkileri vardır (Rajbhandari, 2004;Crista ve Smietana, 2008;Erbaş vd., 2008, Peng vd., 2012. Özellikle karabuğday tohumları buğday glutenine hassas olan çölyak hastaları için önemli bir gıda kaynağıdır ve bu nedenle insan beslenmesinde kullanılabilmektedir (Güneş, 2012;Skrabanja vd., 2001, Yavuz, 2014. Ayrıca karabuğday insan ve hayvan sağlığı üzerinde etkili olan bazı sekonder metabolitleri içermektedir.…”

“…Karabuğday büyüme ve gelişmesini kısa sürede tamamlayan; lifli, kazık kök sistemine sahip bir kültür bitkisidir (Bjorkman, 2010;Yavuz, 2014). Kimyasal kompozisyonu ve görünüşü ile tahıl tanelerine benzetilmektedir, fakat tahıllarla hiç bir akrabalığı yoktur (Guo vd., 2007;Acar, 2009;Acar vd., 2011).…”

The comparison of different stubble management systems in terms of fuel, capacity and direct sowing

“…Mercimek bitkisinde alınan bu gözlem, her parselde 4 farklı yere atılan 0.25 m 2 'lik çemberlerin içerisinde kalan bitkilerin sayısının m 2 'ye çevrilmesi ile bulunan değerdir (Yavuz, 2014).…”

“…Buğdayın hasadında anız yüksekliğinin artırılması dane kaybına neden olmaz ve yakıt tüketiminde %30 oranında azalma meydana getirebilir (Kehayov vd., 2004 Çünkü doğrudan ekim makinalarının sorunsuz bir şekilde çalışması anız atıklarının tarla yüzeyine düzgün ve eşit bir şekilde dağıtılmasına bağlıdır (Douglas vd., 1989;Sessiz, 2010 (Lopez vd., 2003;Sessiz vd., 2008). 'ye çevrilmesi ile bulunan değerdir (Yavuz, 2014).…”

Bingöl Koşullarında Karabuğday Çeşitlerinde Ekim Zamanının Ot Verimi ve Kalitesi Üzerine Etkileri

“…Asya kökenli olan karabuğday, tane ve kullanım alanları bakımından tahıl benzeri (pseudocereal) olarak nitelendirilen bir bitkidir [3]. Tahıllar ile hiçbir akrabalığı bulunmayan, tek yıllık bitki olan karabuğday (Fagopyrum esculentum Moench) Polyganeaceae familyasına aittir [4,5].…”