Financial intermediation and economic growth: Is there a great alternative?

Abstract

RezimeCilj ovog rada je da odgovori na pitanje da li postoji velika, fundamentalna alternativa postojećem načinu finansijskog posredovanja koja može da ubrza privredni rast. Pokazalo se da ne postoji velika kontroverza u pogledu uzročno-posledične veze kojom finansijsko posredovanje pospešuje privredni rast. Pokazalo se da regulacija treba da bude ex ante, sa unapred definisanim pravilima, da bude selektivna, usredsređena na finansijske institucije koje stvaraju najveći rizik, ali i da bude jednostavna, kako bi se lako ustanovili da li ispunjeni regulatorni zahtevi. Nove ideje u tom pogledu usmerene su ka umanjivanju leveridža, što vodi umanjenju kreditnog potencijala, ali i povećanju stabilnosti sistema. Male i srednje razvijene zemlje ne treba da budu inovativne na planu regulacije finansijskog sektora, već da pažljivo prate razvoj regulatornih instrumenata u svetu. Velika, fundamentalna alternativa postojećem načinu finansijskog posredovanja koja može da ubrza privredni rast ne postoji Ključne reči: finansijsko posredovanje, finansijski sistem, privredni rast, regulacija, bankarski sistem JEL: G20, G21, G28, O42 Primljen: 25.01.2017. Prihvaćen: 06.02.2017 SummaryThe aim of the paper is to explore whether there is a fundamental alternative to the incumbent pattern of financial intermediation that could accelerate the economic growth. It was demonstrated that there was no substantial controversy regarding the causality in terms of financial intermediation facilitating the economic growth. The regulation should be ex ante, with rules specified in advance, it should be selective, focused on those financial institutions that generate the biggest risk, but also simple, so that it is easy to establish whether the regulatory requirements have been breached or not. New ideas in regulation are focused on reducing the leverage, with the reduced lending capacity as the consequence, but also the improved stability of the system. Small countries at the middle level of development should not be innovative in the financial regulation, but carefully monitor the development of new regulatory instruments in the world. There is no fundamental alternative to the incumbent pattern of financial intermediation that could accelerate the economic growth.Keywords: financial intermediation, financial system, economic growth, regulation, banking system JEL: G20, G21, G28, O42 UvodCilj ovog rada je da razmotri odnos finansijskog posredovanja i privrednog rasta iz specifičnog ugla, tako da odgovori na pitanje da li postoji velika, fundamentalna alternativa postojećem načinu finansijskog posredovanja. Ovakav cilj rada uslovio je i njegovu strukturu. Prvo će se razmotriti odnos finansijskog posredovanja i privrednog rasta, uz usredsređivanje na najznačajnije moguće kontroverze na tom planu. Potom će se pažnja posvetiti nesavršenoj informisanosti kao najznačajnijem vidu nesavršenosti finansijskih tržišta, ukazujući na specifične pojavne oblike te nesavršenosti, poput neizvesnosti, rizika i asimetrije informacija, da bi se, nakon toga, ukaza...

Financial intermediation in Serbia: Alternatives for economic growth acceleration

“…Ovakav cilj rada je uslovio i njegovu s t r u k t u r u . Najpre se definiše okvir za razmatranje a l t e r n a t i v a , z a s n o v a n uvidima o o s n o v n i m ograničenjima privrednom rastu u Srbiji, a imajući u vidu opšte nalaze u pogledu odnosa finansijskog posredovanja i privrednog rasta (Begović, 2017). Sledi centralni deo rada posvećen razmatranju mogućnosti za alternativno ustrojstvo finansijskog posredovanja u Srbiji, pri čemu su identifikovane četiri osnovne alternative, što uključuje i sagledavanju posledica pojedinih alternativa po privredni rast.…”

“…Dakle, nema nikakve bojazni da se Srbija nalazi ili da je blizu onog nivoa razvijenosti finansijskog posredovanja, kada bi, eventualno, dalja ekspanzija tog posredovanje i napredovanje finansijskog sistema mogla da dovede do njegovih opadajućih ili čak i negativnih prinosa na privredni rast. Srbija se svakako nalazi na onom delu obrnute U krive koju karakteriše pozitivan nagib (Begović, 2017 …”

“…Imajući u vidu tu atmosferu, koncesija koja se u ovom radu čini jeste da se, narušavajući osnovne uzanse akademskog rada, odmah prelazi na razmatranje alternativa. is definitely on the rising section of the inverted U curve (Begović, 2017).…”

“…Taking into account that atmosphere, the concession made in this paper is that, Imajući i vidu da se domaći sistem finansijskog posredovanja zasniva pre svega na bankama i njihovim aktivnostima, moguća alternativa bi bila razvoj nebankarskog finansijskog posredovanja i odgovarajućih finansijskih instrumenata, kako sa fiksnim, tako i varijabilnim prinosom. Iako se u literaturi ne može naći jednoznačan nalaz da finansijsko posredovanje zasnovano na finansijskim instrumentima sa varijabilnim prinosima (pre svega akcije), koje je bitan deo nebankarskog finansijskog sektora, superiorno u odnosu na bankarski (Begović, 2017), može se reći da bi dobro došlo uravnoteženje postojećeg finansijskog sistema u Srbiji, koji je sada dominantno bankarski. Zaista, dostignuti nivo razvijenosti nebankarskog finansijskog posredovanja u Srbiji prilično je skroman: kapitalizacija berze i dnevni promet izuzetno su mali, pozajmljivanje kapitala putem izdavanja korporativnih obveznica tek je u začetku, životno osiguranje kao usluga tek se probija, kapitalizacija fundiranih fondova privatnog penzionog osiguranja praktično je zanemarljiva itd.…”

“…First, c o n c e p t u a l framework for considering the alternatives is specified, and it is founded on the basic insights about the major constraints to Serbia's economic growth and also taking into account the general findings regarding the relations between financial intermediation and economic growth (Begović, 2017). This is followed by the central segment of the paper, examining the options for alternative arrangements of financial intermediation in Serbia, identifying the four basic alternatives, and including the consideration of consequences that these alternatives might have on the economic growth.…”