Finansal Gelişme, İnovasyon ve CO2 Emisyonları: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı

Abstract

Bu çalışmada Türkiye’de finansal gelişme, inovasyon ve ekonomik büyümenin karbon emisyonları üzerindeki etkisi araştırılmaktadır. Bu kapsamda 1980-2020 döneminde yıllık veriler değerlendirilerek, ele alınan değişkenler arasındaki uzun dönem ilişki ARDL sınır testi yaklaşımı kullanılarak test edilmiştir. Değişkenler arasındaki nedensel ilişkilerin belirlenmesi aşamasında ise Toda-Yamamoto nedensellik yaklaşımı kullanılmıştır. Gerçekleştirilmiş olan ARDL sınır testinden elde edilen bulgular, söz konusu değişkenler arasında uzun dönemli ilişkinin var olduğunu göstermektedir. Finansal gelişme ve ekonomik büyüme karbon emisyonlarında artışa sebep olurken, inovasyonun karbon emisyonlarında azalışa neden olduğu tespit edilmiştir. Toda-Yamamoto testinden elde edilen sonuçlar, finansal gelişme ve karbon emisyonları arasında çift yönlü nedensellik olduğunu gösterirken, kişi başı gayri safi yurtiçi hâsıla ve inovasyon değişkenlerinden karbon emisyonlarına tek yönlü nedensellik var olduğunu göstermektedir.

Ekoloji̇k Sürdürülebi̇li̇rli̇kte Fi̇nansal Geli̇şme Ve Teknoloji̇k İnovasyon Etki̇si̇: Türki̇ye’den Kanitlar

“…𝐸𝐹 𝑡 = 𝛽 0 + 𝛽 1 𝐹𝐷𝐼 + 𝛽 2 𝐺𝐷𝑃 + 𝛽 3 𝐿𝑛𝑃𝑎𝑡𝑒𝑛𝑡 + 𝜀 𝑡 (1) (Gültekin, 2023). Bu kapsamda, değişkenler arasındaki eşbütünleşme ilişkisini belirlemek amacıyla belirlenen eşitlik, 2 numaralı denklemde belirtilmektedir:…”

Enerji̇ Tüketi̇mi̇, Çevre Kali̇tesi̇ Ve Fi̇nansal Geli̇şme Arasindaki̇ İli̇şki̇ni̇n İncelenmesi̇: Panel Eşanli Denklemler Si̇stemi̇ Anali̇zi̇

“…İlave olarak dış ticarete etkileri bakımından ekonomik büyümeye dair önemli kanıtlara ulaşılmıştır. Gültekin (2023), incelemesinde Türkiye için 1980-2020 yıllık verilerini kullanarak finansal gelişim, büyüme, emisyon ve inovasyon ilişkilerini araştırmıştır. ARDL sınır testi ekonometrik tekniğinin kullanıldığı çalışma sonucunda, büyüme ve finansal gelişimlerin emisyonlar üzerinde artırıcı, inovasyonların ise azaltıcı etkileri belirtilmiştir.…”