Özet: Bu çalışmada, yemeklik yumurta ve embriyolu yumurta kabuğundan insanlar için patojen olan bazı bakterilerin penetrasyonunun belirlenmesi amaçlandı. Araştırmada, tavuklardan izole edilen Escherichia coli, Salmonella enteritidis ve Campylobacter jejuni suşları kullanıldı. Denemeler, biri kontrol olmak üzere 80 yumurtadan oluşan 4 deneme grubunda 3 tekrarlı olarak gerçekleştirildi. Escherichia coli, Salmonella enteritidis ve Campylobacter jejuni suşlarının taze kültürleri, steril svaplarla yumurta kabuklarına sürüldü. Daha sonra yumurtalar farklı depolama koşullarında (kuluçkalık yumurtalar 15°C ve %75 rölatif nem ve yemeklik yumurtalar oda derecesinde) inkubasyona bırakıldı ve inkubasyonun 3., 7., 14., 21. ve 30. günlerinde yumurta kabuğun-dan, albuminden ve sarısından ekimler gerçekleştirildi. E. coli izolasyonu için ekimler kanlı agar ve MacConkey agara, C. jejuni için modifiye Preston (CCDA) agara yapıldı. Salmonella enteritidis izolasyonu için ise selektif zenginleştirme ve polimeraz zincir reaksiyonu metodu kullanıldı. Farklı günlerde yapılan izolasyon çalışmaları ile, E. coli, S. enteritidis suşlarının 3. ve 7. günde sadece yumurta kabuğundan yapılan ekimlerde izole edilebildiği, C.jejuni'nin ise izole edilemediği belirlendi. Denemenin 14., 21. ve 30. gün-lerinde yapılan ekimlerde ise kabuğa sürülen etkenlerin hiçbiri izole edilemedi. Yumurta akından ve sarısından hiçbir bakteri izolasyonu yapılamaması, test edilen etkenlerin bu depolama koşullarında yumurta kabuğundan penetre olmadığını gösterdi.Anahtar sözcükler: Campylobacter jejuni, Escherichia coli, penetrasyon, Salmonella enteritidis, yumurta kabuğu.
Penetration of bacterial pathogens through the eggshellSummary: In this study, investigation of penetration of some bacterial human pathogens through eggshells of embryonated and market eggs was aimed. In the study, Escherichia coli, Salmonella enteriditis and Campylobacter jejuni strains isolated from chickens were used. Triplicate trials were performed with four groups of 80 eggs, one of which was the control group. Fresh cultures of Escherichia coli, Salmonella enteritidis and Campylobacter jejuni strains were swabbed onto eggshells with sterile swabs. After that, the eggs were incubated at different storage conditions (15°C and 75% relative humidity for embryonated eggs and room conditions for market eggs) and inoculations from eggshells, albumen and egg yolk were performed on 3, 7, 14, 21, 30 days of the trial. Inoculations were made on blood and MacConkey agar for isolation of E. coli and C. jejuni isolations were made on modified Preston agar (CCDA). Salmonella enteritidis was isolated by selective enrichment method and also confirmed by PCR technique. By the help of the isolation studies performed on different days, E. coli and S. enteritidis strains could only be isolated at 3 rd and 7 th day after inoculations from eggshells, while no isolation of C. jejuni from any of the sites was observed. After the studies performed on days 14, 21, and 30, neither of the inoculated bacteria was isolated...