Gurbetçi̇li̇k Ve İçgöç Üzeri̇ne

Abstract

Özet: Ülkemizde 1950'lerden sonra hız kazanan kentleşme olgusu bilinmektedir. Bununla birlikte, yoğun biçimde kırdan kente göçle biçimlenen bu kentleşme olgusunun niteliksel olarak nasıl gerçekleştiği çok fazla irdelenmemiştir. Söz konusu göç süreçleri genel olarak doğrusal ve salt ekonomik boyutlu olarak değerlendirilmektedir. Oysa ülkemizdeki kırdan kente göç süreçleri, sanayileşmiş Avrupa ülkelerindeki göç süreçlerinden farklı olarak, tedrici biçimde ve salt ekonomik faktörlerin yanısıra "duygusal faktörlerle" de yoğrularak gerçekleşmiştir. Ülkemizde kırdan kente göç süreçlerinin "duygusal boyutu" "gurbet" kavramı üzerinden anlaşılabilir. "Gurbet", "evden uzakta" "doğup yaşanılmış olan yerden uzak yer" ya da mecazi olarak "yabancı ellerde olma durumu" anlamına gelmektedir. Gurbet algısı, zaman içinde değişime uğramıştır. Bu değişimin irdelenmesi, ülkemize özgü içgöç süreçlerinin dönemsel olarak farklılaşan temel motivasyonlarını tespit edebilmek bakımından önem taşır. Bu çalışmada öncelikle gurbet kavramının, ülkemizdeki içgöçlere nasıl bir özgün karakter kazandırdığı irdelenecektir. Daha sonra içgöç algısındaki değişimlere değinilerek, kırdan kente göç edenlerin kentte "gurbetlik" algıları ortaya konulacaktır.