İlkokul Matemati̇k Ders Ki̇taplarinda Yer Alan Doğal Sayilarda Basamak Değeri̇ Kavraminin Farkli Boyutlarda İncelenmesi̇

Abstract

Bu çalışma, ilkokul 1-4.sınıf matematik ders kitabında sayılar öğrenme alanı içerisinde yer alan doğal sayılar konusundaki basamak değeri kavramının Rogers’ın (2014) belirlemiş olduğu basamak değeri kavrayışı bileşenlerinden sayma, adlandırma, yeniden adlandırma, karşılaştırma, temsil etme, tahmin etme ve hesaplama açısından incelemeyi amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda araştırmada nitel veri toplama tekniklerinden doküman incelemesi kullanılmıştır. Araştırma kapsamında 2020-2021 Eğitim-Öğretim yılında Nevşehir ilinde okutulan ilkokul 1., 2., 3. ve 4.sınıf matematik ders kitapları incelenmiştir. Verilerin analizinde betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre Rogers’ın zengin bir basamak değeri kavrayışı için belirlediği bileşenlerden adlandırma ve sayma 1.sınıftan 4.sınıfa kadar ders kitaplarında yer alırken, “yeniden adlandırma”nın alt boyutu olan “alışılmışın dışında ifade etme” ve “temsil etme”nin alt boyutu olan “standart/orantılı olmayan temsil” boyutlarının tüm sınıf düzeyindeki ders kitaplarında büyük ölçüde yer almadığı tespit edilmiştir. Bununla birlikte “karşılaştırma”, “hesaplama” boyutları ders kitaplarında yer alırken, “arasında” alt boyutuna daha az yer verilmiştir. İlkokul Matematik Programındaki (İMP) basamak değeri kavrayışına yönelik kazanımlar incelendiğinde ise Rogers’ın basamak değeri kavrayışı bileşenlerinden “alışılmışın dışında ifade” ve “standart/orantılı olmayan temsil olmazken, adlandırma, sayma, karşılaştırma, hesaplama boyutları İMP’deki kazanımları karşılamaktadır. Elde edilen bulgular doğrultusunda zengin bir basamak değeri kavrayışı için “yeniden adlandırma” ve “standart/orantılı olmayan temsil” boyutlarının ders kitaplarında yer verilmesi büyük önem arz etmektedir.