Sažetak:Subakutni tiroiditis (SAT), poznat i kao DeQuervain-ov ili granulomatozni tiroiditis, je upalno stanje štitaste ţlezde, koja je obično zahvaćena u celini. Tipično se javlja jak bol i osetljivost u tiroidnoj loţi praćeno slabošću, zamaranjem, bolovima u mišićima i zglobovima, i lako do umereno povišenom telesnom temperaturom, kao i simptomima tirotoksikoze -nervoza, pojačano znojenje, ubrzan rad srca i drhtanje. Patognomična za SAT je prolazna hipertiroksinemija, suprimiran TSH i povišeni serumski markeri inflamacije u akutnoj fazi, uz difuzno odsutno vezivanje radiojoda ili tehnecijum-pertehnetata u štitastoj ţlezdi zbog destrukcije tirocita. Opisani su retki slučajevi atipičnog SAT -bezbolnog, ili s minimalnim bolovima, SAT ograničenog na jedan reţanj tiroidee, ili fokalnog tiroiditisa. Prikazujemo redak slučaj minimalno bolnog SAT udruţenog sa funkcijskim adenomom u desnom reţnju štitaste ţlezde, koji se u tirotoksičnoj fazi scintigrafski prezentovao kao toksični adenom, a, u stvari, predstavlja tkivo funkcijskog adenoma nezahvaćenog destruktivnim tiroiditisom.
Ključne reči:atipični subakutni tiroiditis, autonomni funkcijski nodus, toksični adenom.
Summary:Subacute thyroiditis (SAT), also known as DeQuervain's or granulomatous thyroiditis is an inflammatory condition of the thyroid gland, which is usually fully affected. Severe pain and tenderness in the thyroid bed occur typically and are followed by weakness, fatigue, pain in muscles and joints, and light to moderate fever and symptoms of thyrotoxicosis -nervousness, sweating and rapid heartbeat and trembling. Temporary elevated serum thyroxine, suppressed TSH and elevated serum markers of inflammation in the acute phase are pathognomonic for the SAT, with diffusely absent binding of radioactive iodine or technetiumpertechnetate in the thyroid gland due to thyrocytes destruction. Rare cases of atypical SAT -painless or with minimal pain, SAT limited to one thyroid lobe or focal thyroiditis, are reported in literature. We report a rare case of a minimally painful SAT associated with functional adenoma in the right lobe of the thyroid gland, which was, in thyrotoxic, acute phase, scintigraphicaly presented as toxic adenoma, in fact representing a functional adenoma tissue unaffected by destructive thyroiditis.
Keywords:atypical subacute thyroiditis, autonomously functioning thyroid nodule, toxic adenoma UVOD Subakutni tiroiditis (SAT), poznat i kao DeQuervain-ov ili granulomatozni tiroidit, je upalno stanje štitaste ţlezde, koja je obično zahvaćena u celini. Moţe trajati od nekoliko nedelja, do nekoliko meseci. Verovatno je virusnog porekla, opisano je i epidemijsko oboljevanje, prolazi spontano, a moţe i da recidivira. Najčešće pogaĎa ţene izmeĎu pete i šeste decenije ţivota. Tipično se javlja jak bol i osetljivost u tiroidnoj loţi praćeno slabošću, zamaranjem, bolovima u mišićima i zglobovima, i lako do umereno povišenom telesnom temperaturom, kao i simptomi tirotoksikoze -nervoza, pojačano znojenje, ubrzan rad srca i drhtanje. Opisani su retki sluča...