Zeytin hem yağ üretiminde kullanılabilen hem de sofralık olarak tüketilebilen bir üründür. Sağlık açısından önemli faydalar içerdiği için dünyada giderek artan bir talep görmektedir. Zeytin dünyada Akdeniz iklimi özelliğine sahip, daha çok Akdeniz’e kıyısı olan ülkelerde yetiştirilmektedir. Zeytin üretiminde AB ülkeleri arasında İspanya ilk sırada yer alırken, onu İtalya ve Yunanistan takip etmektedir. Türkiye, zengin iklim ve toprak yapısıyla zeytin yetiştirmek için ideal bir coğrafyaya sahip olup, bu özellikleriyle dünya genelinde önemli bir zeytin ve zeytinyağı üreticisi ülkedir. Bu çalışmanın amacı, dünyada önemli zeytin ve zeytinyağı üreticisi arasında yer alan Türkiye’nin zeytin ve zeytinyağı sektöründeki küresel rekabet gücünü Akdeniz iklim koşullarına sahip rakip ülkelerin (İspanya, İtalya, Yunanistan, Portekiz, Tunus) rekabet gücü ile karşılaştırmalı olarak analiz etmektir. Çalışma 2012-2021 dönemini kapsamaktadır. Yöntem olarak Balassa’nın Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlük Endeksi kullanılmıştır. Çalışmada zeytin ve zeytinyağı ürünleri 6 alt ürün grubunda sınıflandırılmıştır: HS 1509.10 Natürel Zeytinyağı, HS 1509.90 Diğer Zeytinyağları (Rafine ve Riviera), HS 1510.00 Pirina Yağı (Rafine Pirina Yağı, Yemeklik Pirina Yağı ve Ham Pirina Yağı), HS 2005.70 Zeytin (5 kilogramı geçmeyen işlenmiş yeşil ya da siyah zeytin), HS 0709.92 Zeytin ve zeytinyağı imalinde kullanılmayan taze soğutulmuş zeytin, HS 0711.20 Zeytin ve zeytinyağı imalinde kullanılmayan, geçici olarak konserve edilmiş zeytin. Analiz sonuçlarına göre, Türkiye'nin zeytin sektöründe güçlü rekabet gücüne sahip olmasına rağmen, zeytinyağı sektöründeki rekabet gücünün istikrarlı bir seyir izlemediği tespit edilmiştir. Zeytinyağı sektörünün 2013 yılı hariç 2012-2016 yılları arasında zayıf olan rekabet gücünün 2017-2019 yılları arasında orta seviyeye yükseldiği, son iki yılda ise (2020 ve 2021) zayıfladığı görülmüştür.
