Kapsayıcı Liderlik Ölçeği’nin Türk Kültürüne Uyarlanması: Devlet Okulları Bağlamında Geçerlik Güvenirlik Çalışması

Abstract

Örgütlerin amaçlarına ulaşmasında örgütlerde sergilenen liderlik rollerinin büyük önemi bulunmaktadır. Örgüt liderleri, sorun çözebilen, etkin kararlar alabilen, öncülük eden, risk alabilen, sorumluluk üstlenen, empati kurabilen, iş birliğine odaklı kişilerdir. Proaktif ve risk alan bireyler olarak liderler yönettikleri insanlara güven aşılar ve yön verirler. Alanyazında pek çok tanımı olan liderlik kavramı yalnızca belirli kişileri içeren bir kavram olmamalı, bütüncül ve geniş çapta uygulanabilir olmalıdır. Bir başka ifade ile liderliğin “kapsayıcı” olması gerekmektedir. Açıklık uygunluk ve ulaşılabilirlik boyutlarını içeren "kapsayıcı liderlik" daha etkin lider-takipçi ilişkilerine ve çeşitliliklerin daha fazla kapsanmasına olan gereksinimi ifade temek adına kullanılmaktadır. Bu çalışmada Carmeli, Reiter-Palmon ve Ziv (2010)’in geliştirdiği 9 maddelik Kapsayıcı Liderlik Ölçeği’nin (KLÖ) Türk kültürüne uyarlanması amaçlanmaktadır. Maddelerinin açıklık, uygunluk ve ulaşılabilirlik kuramsal temelinde yazıldığı 9 maddeli ve tek faktörlü bir ölçek olan KLÖ %68.74 varyans açıklamaktadır. Bu çalışmada ölçek uyarlama sürecine ilişkin Hambleton ve Patsula (1999) tarafından önerilen adımlar izlenmiştir. 307 öğretmenin katıldığı çalışmada ölçeğin yapı geçerliğinin sağlanması için doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Gerçekleştirilen DFA sonucunda ortaya konan modelde verilerin uyumunun belirlenmesinde elde edilen sonuçların alanyazında belirlenen kritik değerlerin üzerinde olduğu görülmektedir. Ölçeğin uyarlanması sürecinde güvenirliğin sağlanması için Cronbach’ın alpha iç tutarlık katsayısı ve McDonald’ın yapısal güvenirlik katsayısından yararlanılmıştır. Elde edilen değerler .70’den büyüktür ve ölçeğin güvenilir olduğunu ortaya koymaktadır. Elde edilen sonuçlar Kapsayıcı Liderlik Ölçeği’nin Türk kültüründe de geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu ortaya konmuştur.