Kentsel Dönüşüm Süreçlerinin Kentsel Haklar Temelinde Değerlendirilmesi Gerekliliği

Abstract

ÖzetHukuk kavramı Arapça hak kavramının çoğuludur. Tarihin bütün devirlerinde hukuk "hak" sahibi olanın koyduğu kurallar çerçevesinde belirmiştir. Bu anlamda güçlü olan, gücünün yettiği alan içerisindeki ilişki biçimlerini tayin etme ve düzenleme "hak"kına sahip olmuştur.İnsanlığın varolduğu günden bugüne gelinceye değin hukuk kavramı çeşitlenmiş ve insan hakları ana başlığı altında siyasal haklar, sosyal haklar, dayanışma hakları diye nitelendirilebilen bir şekilde yeni hak alanları belirmiştir. Bu hak alanlarının içeriklerinde eğitim hakkı, barınma hakkı, sağlık hakkı, engelli hakkı, çocuk hakkı vs. sayılabilir.Bu çalışma, insan hakları düşüncesinin son halkası olan ve dayanışma hakları içerinde yer alan kent hakkı (ya da kentsel haklar) kavramı çerçevesinde kentsel dönüşüm süreçlerini irdelemektedir.Son zamanlarda ülkemizde kamuoyunun gözünden kaçmayacak şekilde yoğun olarak konuşulan, tartışılan kentsel dönüşüm kavramını (ve süreçlerini) kentsel haklar kavramının gözünden incelemek ve değerlendirmek zorunlu bir hal almıştır. İyi örgütlenmemiş, gerçek bir katılımsal süreci işletmeyen, sosyal sonuçları düşünülmemiş (ya da umursanmamış) kentsel dönüşüm uygulamaları kentleri, gerçek bir insan hakları ihlalleri mekânına dönüştürmüştür. Bu nedenle kentteki insan hakkı ihlalleri üzerine düşünmek, kavramlar üretmek, yasalaştırmak ve bunu kent ve kentli birbirinden tamamen kopmadan bir an önce yapmak gereklidir.Kentler, sadece güçlü olanın hakkını tanımlayan ve koruyan bir hukuksal yapının cisimleşmiş hali olarak tanımlanamaz. Kentler birlikte yaşamı destekleyen ve besleyen mekânlar olmalıdırlar.Anahtar Kelimeler: Kentsel Dönüşüm, Gecekondu, Kentsel Haklar The Need for Analyzing the Urban Regeneration Processes Based on the Right to the City AbstractThe term "law" in Turkish is the plural form of the term "right" in Arabic. In every period of the history, law has been appeared in the frame of the rules which are made by the owner of the "right". In that sense, people who have the power had the "right" of predicting and regulating the interactions.Since the day human beings exist, the term "law" has been changed and became varied. Under the main title of human rights, numbers of "rights" categories were appeared; such as social rights, political rights, and solidarity rights.That study is examining the urban transformation processes by using the perspective of "right to the city" which is one of the newest subcategories of the solidarity rights.Examining the urban regeneration processes, which is also one of the most popular public debates in our country, is highly significant and necessary. There are numbers of mistakes we can observe in urban regeneration processes; such as absence of well-organized plans and ignorance of the public expectations. Because of these mistakes, urban regeneration processes violate the human rights. As a result, there is an urgent need for thinking about these human right violations, creating solutions and policymaking before these violations destroy the basic characteristics of the citie...

Reflections of Urban Transformation on Horizontal City Landscape and Household: Adana Çukurova District Municipality Houses

“…160-164). The deterioration of environmental qualities, demolition and destruction of the city, unqualified designs that do not take into account the needs, culture and expectations of the inhabitants, etc., impact the habitability of the settlement (Arslan, 2014). Habitability in cities means an indispensable livable environment for the city people.…”

Urban Transformation in the Old Industrial Area of Uşak: A Case Study on the Level of Commercial Areas

“…Ünalan & Arslan Sayfa 111 | 2022; 20 (4); Beşerî Bilimler -İktisadi İdari Bilimler Ortak Sayısı Görsel 2. Proje Alanı Sınırları (Kaynak: Uşak Belediyesi Arşivi)Bu süreçte, 2000'lerden sonra pek çok yeni yetkilerle donatılan ve kaynaklara sahip olan Toplu Konut İdaresi (TOKİ)(Arslan, 2011(Arslan, , 2014Aysev Deneç, 2014;Aksu Çam, 2020) ile Uşak Belediyesi aktif olarak görev almıştır. Proje, 5393 sayılı Belediyeler Kanunu, 775 sayılı Gecekondu Kanunu, 2985 sayılı Toplu Konut Kanunu, 3194 Sayılı İmar Kanunu, 6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkındaki Kanun ile yasal zemine dayandırılmıştır.Görsel 3.…”