Księdza Tischnera mocowanie się ze słowem. Wokół Kazań starosądeckich

Abstract

Często staję przed problemem nie, co powiedzieć, ale jak powiedzieć. Temat mam w głowie, racje mam w głowie, ale mocuję się właśnie ze słowem, przykładem. Śmiało mogę powiedzieć, że poszukiwanie właściwego języka jest moim największym duszpasterskim zmaganiem 1 .Powyższa wypowiedź ks. Józefa Tischnera pokazuje, jak wielką wagę w swojej pracy duszpasterskiej przykładał do posługi słowa ten niewątpliwie najwybitniejszy w ostatnich dziesięcioleciach XX wieku kaznodzieja Krakowa, filozof, publicysta, moralista, mistrz i nauczyciel, jeden z najbardziej przenikliwych i zaangażowanych myślicieli współczesnych. Jego "mocowanie się" z językiem świadczy o nieustannej trosce o doskonalenie formy przekazu kaznodziejskiego. Przekonany, że piękno najlepiej przekonuje człowieka do wartości, starał się przekazywać słuchaczom swoje myśli w taki sposób, aby oddawały one wagę estetycznej wrażliwości na słowo. Był więc nie tylko filozofem, ale także artystą, "rzemieślnikiem" i mistrzem w trudnej szkole artis bene dicendi. Świadczy o tym nie tylko bogata twórczość publicystyczna, która wciąż prowokuje czytelników do myślenia, ale także jego kazania -homilie, na przykład te wygłoszone w starosądeckim klasztorze sióstr klarysek. Będą one przedmiotem analiz w niniejszym artykule 2 .