Manisa ilinde aile hekimlerinin 2011 yılındaki iş yükü ve insan gücünün değerlendirilmesi

Abstract

ÖzetAmaç: Manisa ‹lindeki aile hekimli¤i birimlerinde 2011 y›l›nda sunulan hizmetler ve kay›tl› nüfusun say›sal olarak de¤erlendirilmesi; bölge ve ülke verisiyle karfl›laflt›r›lmas›; kay›tl› hizmetlere göre ifl yü-künün incelenmesi ve ideal birim hizmet süreleri göz önüne al›na-rak gereken aile hekimi say›s›n›n belirlenmesidir.Yöntem: Araflt›rma, 2012 y›l›nda yürütülmüfl kesitsel bir çal›flma-d›r. Aile hekimleri ve hizmetlerine yönelik veri Manisa-AHBS'den derlenmifl; sayma ve karar verme arayüzleri için php-Oracle ortamlar› kullan›lm›flt›r. Y›ll›k ifl yükü ve ifl gücü a盤›, her hizmet türü için Bakanl›k veya araflt›rmac› taraf›ndan belirlenen süre ile y›ll›k fiili ça-l›flma süresi dikkate al›narak hesaplanm›flt›r. Tan›mlay›c› istatistikler yüzde ve aritmetik ortalama±standart sapma olarak verilmifltir. Çözümlemede SPSS for Windows 15.0 program›ndan yararlan›l-m›flt›r. Verilerin analizinde ki-kare ve ba¤›ms›z gruplarda t testi kullan›lm›flt›r. Bulgular:Aile hekimlerinin (n=378) %74.9'u erkek, yafl ortalamas› 44.5±5.7'dir. Aile sa¤l›¤› merkezlerinin (n=154) %53.2'si, hekimlerinin %28.8'i k›rsal bölgededir. Aile hekimlerinin %51.9'u, nüfusun %18.4'ünü oluflturan gezici nüfusa (n=242.402) hizmet sunmaktad›r. Aile hekimlerinin ortalama nüfusu 3486.6±465.9; bebek say›s› 47.1±18.2; 15-49 yafl kad›n 915.4±176.4; 65 yafl ve üzeri nüfusu 324.2±116.6'd›r. Aile hekimlerinin 2011'de sundu¤u hizmetlerin (n=6.272.831) %56.1'i poliklinik, %24.0'ü laboratuvar+poliklinik, %7.1'i afl›lama, %12.8'i izlemlerdir. Aile hekimi bafl›na ortalama günlük poliklinik say›s› 60.2, afl›lama 5.4, bebek izlem 1.4, çocuk izlem 1.6, gebe izlem 1.3, kad›n/aile planlamas› izlem 4.3, lohusa izlem 0.4, obezite izlem 0.7'dir. Manisa'da gebeler 5.1, bebekler 6.9; 1-5 yafl çocuklar 1.5; lohusalar 1.6; 15-49 yafl kad›nlar 1.0 ortalama ile aile hekimleri taraf›ndan izlenmifllerdir. Kifli bafl›na y›ll›k ortalama poliklinik say›s› 4.3'tür. Nüfusun %75.7'si poliklinik hizmetinden yararlanm›flt›r. Yararlananlar›n %40.0'› 1-5 kere hizmet alm›flt›r. Y›ll›k poliklinik ortalamalar› 0 yaflta 3.2; 65 yafl ve üzerinde 7.4'tür. Üreti-len hizmete göre, ilde bulunmas› gereken aile hekimi say›s› 446 olarak belirlenmifltir. SummaryObjective: To perform a quantitative assessment of services and registered population in Manisa province in 2011; compare with regional and country data; investigate workload according to registered services and determine the necessary number of family physicians by considering ideal time necessary to perform each service. Methods:The research is a crossectional study performed in 2012. Data on family physicians and their services were collected from Manisa-AHBS; php-Oracle media were used for counting and decision making. Annual workload and shortage of labor were computed considering average time for each service determined by Ministry of Health or by the researcher and annual actual working hours. SPSS for Windows 15.0 was used for analysis. The data were analyzed by chi-square and t-test for independent samples. Results:Of family physicia...