Media i komunikowanie społeczne: federacja, ale jaka? Dalsze pytania o przyszłość dyscypliny

Abstract

STRESZCZENIECel: Analiza perspektyw i koncepcji rozwoju polskiego medioznawstwa w zmieniających się warunkach organizacji życia naukowego w Polsce. Autorka porównuje wąską koncepcję medioznawstwa powiązanego z paradygmatem politologicznym oraz koncepcję luźnej federacji wielodyscyplinarnej. Rozważa negatywny wpływ na rozwój polskiego medioznawstwa mechanizmów dyscyplinujących, mających zwiększać performatywność i mierzalność wyników naukowców oraz wymuszających publikowanie w pismach zagranicznych po angielsku. Metody: Autorka dokonała przeglądu konceptualizacji dyscypliny od czasu powstania w Polsce nauki o mediach oraz proponowanych nowych rozwiązań systemowych. Główne wnioski to: (1) Konieczność celowych działań środowiska na rzecz wzmocnienia statusu medioznawstwa jako dyscypliny naukowej, a nie jedynie zbioru technik i pragmatyk; (2) Potrzeba świadomego przewartościowania kryteriów sukcesu i jakości naukowej we wspólnym polu. Wartość poznawcza artykułu: Wiąże się z jego charakterem polemicznym i programowym -dyskusja o statusie i przyszłości dyscypliny jest obecnie pilną potrzebą środowiska medioznawczego. Pismo medioznawcze jest natomiast odpowiednim kontekstem dla tego typu dyskusji. SŁOWAKLUCZOWE dyscyplina naukowa, język, kariera naukowa, performatywność, pole nauki Małgorzata Lisowska-Magdziarz • Media i komunikowanie społeczne: federacja, ale jaka?… Studia Medioznawcze 2019, tom 20, nr 2 (77), s. 118-129 https://studiamedioznawcze.eu W ażny artykuł profesorów Marka Jabłonowskiego i Tomasza Mielczarka (Jabłonowski & Mielczarek, 2018) na temat koncepcji i zakresu nauki o komunikacji społecznej i mediach w Polsce powinien być początkiem szerszej dyskusji na temat zakresu, wewnętrznej struktury, kierunków rozwojowych i statusu medioznawstwa. Dotyczy bowiem zagadnień ważnych dla całego środowiska. Propozycje Autorów prowokują do dyskusji, ale przede wszystkim -do zadawania dalszych pytań.Początek drogi czy tylko rozstaje?Dyskusja ta jest bardzo ważna właśnie teraz, z powodu zasadniczych strukturalnych zmian w organizacji polskiego życia naukowego. Należy się spodziewać, że zmienią one realia uprawiania nauki na polskich uniwersytetach, niezależnie od tego, jak daleko zostaną zaawansowane i na jakim etapie się zatrzymają. Dla medioznawców jest to ważne dlatego, że zmiany w organizacji uniwersytetów oraz w systemie ewaluacji badań i publikacji zbiegają się w okresem krystalizacji dyscypliny naukowej, jaką jest nauka o komunikacji społecznej i mediach. Jest więc istotne to, jak określimy i skonstruujemy status dyscypliny, nie tylko wyznaczając jej zakres, lecz także projektując programy edukacyjne, konstruując język oraz sytuując ją w obrębie systemu dyscyplinującego nakierowanego na performatywność (Lyotard, 1997) i mierzalność wyników. Na dodatek, zarówno zmiany organizacji życia naukowego, jak i krystalizowanie się dyscypliny przypadają na okres zmian konwergencyjnych w globalnych mediach, gdy w medioznawstwie trwa redefi niowanie tego, czym są media, jakie są ich możliwości i ograniczenia, na czym polegają...

Tradycje polskiego medioznawstwa

“…(w ramach teorii społeczeństwa informacyj negosieciowego -medialnego)" 70 W nowej ministerialnej klasyfikacji przyjętej we wrześniu 2018 roku nauki o mediach zostały włączone do grupy określonej terminem "nauki o komunikacji społecznej i mediach" oraz pozostawione w dziedzinie nauk społecznych 71 Nowa klasyfikacja nie otwierała nowych pól badawczych i nie wskazywała problemów, których medioznawcy wcześniej nie dostrzegali. Chociaż zrodziła pewne obawy 72 , zapewne większość sfederowanych uczonych dostrzega pożytki z potencjalnej współpracy 73 . Zauważano, że może ona skutkować uporządkowaniem pól badawczych w celu uniknięcia ich powtarzalności oraz jeśli nie ujednoliceniem, to chociaż zbliżeniem metod badawczych 74 .…”

Rocznik Historii Prasy Polskiej

“…Media genres (especially the press ones) are described by her as capable of satisfying certain expectations of the audience and allowing them to read their messages actively. In her opinion a media genre is a code, or even a collection of codes: representative and presentational, technical, ideological, common for authors of particular texts in the media and groups of recipients […] In order for a media genre to start existing as a code, not only do we need a group of characteristic texts built based on common rules relating to form and content, but also specific systems of rules, expectations, and assumptions, brought to the reception process by the audience and which interact with media texts during the process and during reworking, reinterpreting, discussing and using them afterwards 26 .…”