"Mój wiek" Aleksandra Wata - uwagi do przyszłej edycji

Abstract

publikując w 1988 roku recenzję amerykańskiej edycji Mojego wieku, określił Aleksandra Wata słowami "Prophet of Lubyanka" 1 . W tytule tej recenzji zawiera się bardzo ważna wskazówka dotycząca lektury -Wat jako profeta, który obwieszcza światu swoje doświadczenia i proroctwa, ale czyni to za pomocą słowa mówionego. Cameron czyta Mój wiek w sposób właściwy zachodnim odbiorcom, zwłaszcza wtedy, w 1988 roku, kiedy ukazało się pierwsze obcojęzyczne wydanie pamiętnika mówionego. Wpisuje dzieło w kontekst innych opowieści o Rosji, jakie wyszły spod piór zachodnioeuropejskich pisarzy, zwraca szczególną uwagę na kwestie religijne, także na drogę przebytą przez intelektualistę, który staje się satelitą komunizmu, również na to, w jaki sposób od niego się odcina. Ustawia Wata obok Aleksandra Sołżenicyna i pisze dobitnie w zakończeniu recenzji: "What Solzhenitsyn did for the camps, Wat has done for the prisons [Co Sołżenicyn zrobił w sprawie obozów, Wat zrobił w sprawie więzień]". To bardzo ważna recenzja, która pokazuje jednoznacznie, że Mój wiek nie jest książką skierowaną wyłącznie do czytelników polskich czy też -szerzej -do czytelników w Europie Środkowej lub Wschodniej. Jest dziełem o szczególnym znaczeniu także w literaturze światowej, które doczekało się ostatecznie przekładów na język angielski, francuski, niemiecki, holenderski, hiszpański, włoski, rumuński i we fragmentach również na rosyjski 2 .Chcę tu mówić o przygotowaniach do nowej edycji słynnego dzieła Aleksandra 1