NHG-Farmacotherapeutische richtlijn Pruritus ani

Abstract

maceratie de irritatie en infectie bevorderen. Het gevaar van maceratie van de huid kan versterkt worden door occlusie van de anale huid, zoals bij gebruik van vaseline. Bij kinderen zijn oxyuren (Enterobius vermicularis) de meest voorkomende oorzaak; de jeuk komt dan vooral 's nachts en bij defecatie voor (zie NHG-Farmacotherapeutische richtlijn Worminfecties). Ook bij volwassenen komen oxyuren voor. Bij kinderen (tussen 6 maanden en 10 jaar) kan de jeuk ook veroorzaakt worden door perianale streptokokkendermatitis (impetigo). Bij volwassenen is een dermatomycose (veelal een candida-infectie), al dan niet uitgelokt door fecale verontreiniging, een regelmatig voorkomende oorzaak. Voorts kunnen hemorroïden, fissura ani, fistels en locale irritatie door feces (bijvoorbeeld door diarree of door 'fecal soiling' zoals bij incontinentie bij ouderen, kinderen of bij volwassenen met een verstandelijke beperking), door zeep, (vochtig) toiletpapier, fluor en urine-incontinentie een rol spelen. Ook wordt ontoereikende of juist overmatige anale hygiëne wel beschreven als etiologische factor. Tevens kan er sprake zijn van een combinatie van factoren die zorgen voor (het in stand houden van) de jeuk. Minder frequent voorkomende oorzaken zijn atopische en seborroïsche dermatitis, psoriasis en (contact)eczeem. Zelden voorkomende oorzaken waarbij pruritus ani als primaire klacht gepresenteerd wordt, zijn proctitis, inflammatoire darmziekten, (seksueel overdraagbare) infecties, erythrasma, lichen sclerosus, diabetes mellitus, ziekte van Paget (een zeldzame vorm van huidkanker die er uitziet als een rode, ontstoken, vocht afscheidende huidvlek) en tumoren. Warmte, transpiratie en lang zitten kunnen (vooral bij adipositas) de klachten verergeren. 2 Voedingsmiddelen zijn vrijwel nooit de oorzaak van pruritus ani. Lokaal gebruik van corticosteroïden rond de anus kan sneller dan bij toepassing elders op de huid zorgen voor atrofie en maceratie, en daardoor pruritus ani veroorzaken of verergeren. Rond de anus kan door warmte en transpiratie een soort occlusie-effect optreden. Bij het Nederlands Bijwerkingencentrum Lareb is pruritus ani vooral gemeld als vermoede bijwerking na gebruik van corticosteroïden en antibiotica. 3 Pruritus ani recidiveert regelmatig. Er zijn patiënten die jarenlang klachten houden.

Cross-national comparison of medication use in Australian and Dutch nursing homes

“…Concomitant use of a PPI with an NSAID is recommended in both countries [15,17] thus the higher NSAID use in the Netherlands may explain the higher PPI use. Similarly, national guidelines in both countries recommend co-prescription of laxatives with opioids [15,18] and the higher opioid use in Australia may account for the higher laxative use [18].…”