STRESZCZENIEChoroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego jest chorobą cywilizacyjną. Cierpi na nią w Polsce około 8 mln osób. Praktyka kliniczna wykazała, że opieka pielęgniarska w okresie okołoope-racyjnym jest tak samo ważna jak wybór rodzaju protezy oraz wpływa na jej trwałość. Dane pochodzące z USA pokazują, że liczba osób w wieku powyżej 65 roku życia wzrośnie z 25 do 30% populacji w ciągu najbliższych 30 lat. Większość operacji ortopedycznych i zabiegi naczyniowe wykonywane są w tym wieku. Operacje stawu biodrowego są kwalifi kowane jako pośrednie ryzyko okołoopera-cyjnych zgonów i powikłań sercowo-naczyniowych. Szczególną uwagę należy zwrócić na kwalifi kacje pacjentów obciążonych chorobami sercowo-naczyniowymi do endoprotezoplastyki stawu biodrowego. Cel. Celem pracy jest ukazanie roli opieki pielęgniarskiej zarów-no w okresie przedoperacyjnym, jak i pooperacyjnym u chorych kwalifi kowanych do endoprotezoplastyki stawu biodrowego. SŁOWA KLUCZOWE: opieka przedoperacyjna i pooperacyjna, endoproteza stawu biodrowego, powikłania sercowo-naczyniowe.
ABSTRACTIntroduction. Osteoarthritis is a civilization disease. About 8 million people suffer from osteoartthritis in Poland. Clinical practice has shown that perioperative nursing care is just as important as the choice of the prosthesis and its durability. US data show that the number of people over 65 will grow from 25 to 30% of the population over the next 30 years. Most orthopedic surgery and vascular surgery are performed at this age. Hip surgery is classifi ed as an indirect risk for perioperative mortality and cardiovascular complications. Particular attention should be paid to the qualification of patients with cardiovascular disease for hip arthroplasty. Aim. The aim of the study is to show the role of nursing care both in the preoperative and postoperative period in patients qualifi ed for hip replacement.