Organizational Citizenship Behavior: A Theorical Study

Abstract

Rekabetin günden güne arttığı globalleşen dünyada, nitelikli çalışanların örgütler için avantaj unsuru olarak görülmesi insana ve insan kaynakları yönetimi uygulamalarına verilen önemi arttırmaktadır. Bu uygulamalar ile birlikte çalışanlarda olumlu iş davranışları gözlemlenmektedir. Bu olumlu iş davranışlarından biri de örgütsel vatandaşlık davranışıdır. Örgütsel vatandaşlık davranışı kavramı; bireylerin örgüte olan görevleri ve sorumlulukları dışında göstermiş oldukları fazladan çaba olarak ifade edilir. Gösterilen bu çaba, çalışanın tamamen kendi isteğiyle örgüt amaçlarına katkı sağlamak amacıyla gerçekleştirdiği davranışlardır. Bu çalışmada örgütsel vatandaşlık kavramının boyutları, örgütsel vatandaşlık davranışının ortaya çıkmasında önemli etkenler ve örgütsel vatandaşlık davranışının işletmeler açısından sonuçları üzerinde çalışılarak literatüre katkı sağlanması amaçlanmıştır.

Anadolu İmam Hatip Lisesi Öğretmenlerinin Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Üzerine Bir Araştırma

“…Daha sonra Podsakoff ve Mackenzie (1994) ise örgütsel vatandaşlık davranışını, "yöneticilerin iş ve performans değerlendirmelerini etkilemek amacı ile çalışanlar tarafından ortaya çıkarılan ve isteğe bağlı olan ekstra rol davranışı olarak" tanımlamışlardır. Bunun yanında örgütsel vatandaşlık davranışı, çalışanların örgüte karşı görev ve sorumluluklarının dışında yerine getirdikleri ekstra çabayı ifade eden, yapılması durumunda mükâfat, yapılmadığında ise ceza gerektirmeyen, tamamen RTEÜİFD kişinin tercihine bağlı olarak gerçekleşen davranışlar olarak tanımlanmıştır (Polat-Dede, 2019). Bu tanımlardan hareketle örgüt içerisinde sergilenen bir davranışın örgütsel vatandaşlık davranışı olarak değerlendirilebilmesi için biçimsel ödül-ceza sistemince dikkate alınmaması, bir bütün olarak örgütün verimliliğine ve başarısına katkı sağlaması, gönüllü yani isteğe bağlı olarak sergilenmesi gerekmektedir (Sezgin, 2005).…”