Pożytki Z Miejsca Na Karcie Wyborczej W Konkurencyjnych Wyborach Bezpośrednich Organu Wykonawczego Gmin Rozgrywanych W Trybie Open Race

Party-related primacy effects in proportional representation systems: evidence from a natural experiment in Polish local elections

“…Thus, we safely can assume that the voters who recognized incumbents were relatively well-informed and extremely unlikely to vote for the first party listed on the booklet just because of its position. In general, incumbency was found to be somewhat important (with effects on an order of magnitude smaller than our estimated primacy effects) only in mayoral elections (Bartnicki, 2018).…”

Czynniki warunkujące liczbę kandydatek w wyborach bezpośrednich organów wykonawczych gmin w Polsce po 2002 roku

“…Hipoteza nawiązuje do dobrze udokumentowanej w rodzimej literaturze spuścizny zaborowej, której skutkiem jest dziś ujawnianie wpływów regionów historycznych w różnych aspektach współczesnej aktywności, w tym aktywności na poziomie lokalnego życia politycznego (np�: Bartkowski, 2003;2006)� Oczekiwane wyniki mają być jednokierunkowe dla Galicji i Prus, obydwa te regiony niwelują liczbę kandydatek, ale podłoże tego procesu w obydwu tych przypadkach jest inne� W przypadku Galicji pierwszoplanową rolę odgrywać będzie konserwatyzm postaw politycznych, a w obszarze dawnego zaboru pruskiego przywiązanie do wspierania stabilności władzy (Bartkowski, 2006), gdzie najpierw stanowiska te objęli mężczyźni� Z kolei obszar Ziem Odzyskanych to gminy, w których oczekuje wyższej liczby kandydujących kobiet� Jest to region, w którym rotacja na tych stanowiskach jest względnie najwyższa, a możliwość pozostawania na stanowisku lokalnego włodarza jest tam najkrótsza� Najczęściej dochodzi tam też do referendów odwoławczych w zakresie tak egzekutywy, jak i organów uchwałodawczych (Bartnicki, 2017b)� Można to wiązać z najniższym poziomem przywiązania do miejsca i do wspólnoty lokalnej (Bartkowski, 2006)� H5� Im wyższy odsetek nowych wyborców rejestruje się w ostatnim kwartale roku wyborczego w spisie wyborców gminy (% wyborców wpisanych), tym więcej kobiet będzie ubiegać się w takiej gminie o stanowisko wykonawcze 1 � Hipoteza ta, podobnie jak H2, nie ma podstaw teoretycznych i należy przyjąć, że jej powołanie odbywa się na podstawie intuicyjnej (Frankfort-Nachmias, Nachmias, 2001: 77)� Założenie to nawiązuje do bliskości gminy od miasta wojewódzkiego i uwzględnia tendencje czasowe w migracjach wyborców (Bartnicki, 2019)� Napływ nowych wyborców oznacza, że są oni pozbawieni oddziaływania efektu inkubmenta, jednocześnie wzrasta szansa, że będą to wyborcy o wysokim kapitale ludzkim i pojawią się u nich potrzeby typowe w takich sytuacjach, jak braki mediów (np�: kanalizacja, wodociąg, drogi dojazdowe) w ich miejscu zamieszkiwania, co może powodować niezadowolenie i zwiększać szanse na rekrutowanie się nowych kandydatek z tego kręgu nowych mieszkańców gminy� Poza tym jest to wskaźnik położenia w "otulinie" miasta wojewódzkiego, bo większość tego typu wpisów koncentruje się w bliskiej odległości od takiego 1 Odsetek wpisanych wyborców w ostatnim kwartale roku wyborczego szacowany jest jako udział sumy wpisów w literach a i b w zakresie § 3 ust� 2 pkt 2 rozporządzenia ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 11 marca 2004 roku w sprawie rejestru wyborców oraz trybu przekazywania przez Rzeczpospolitą Polską innym państwom członkowskim Unii Europejskiej danych zawartych w tym rejestrze [Dz�U� z 2004 r� Nr 42, poz� 388], do łącznej liczby wpisanych do rejestru z urzędu� ośrodka (Bartnicki, 2019)� W związku z tym napotkamy tam też więcej ludności zasiedziałej o wyższym kapitale ludzkim i wyższej mobilności, zarówno zawodowej, jak i przestrzennej, dlatego zakładam, że pociągnie to za sobą wzrost sprawczości i wyższe aspiracje polityczne, w tym u kobiet� Przyjmuję, że opisywane w tej hipotezie oddziaływanie ma charakter koincydencji charakteryzowanych zjawisk� H6� Im większa liczba kobiet kandydowała na stanowisko wykonawcze w gminie w wyborach poprzednich, tym większa liczba kobiet kandydować będzie na to stanowisko w wyborach kolejnych� Jednocześnie, H6�1: Im więcej w wyborach poprzednich kobiet kandyduje i ostatecznie zasiada w radzie gminy, tym więcej będzie kobiet ubiegać się o stanowisko włodarza w wyborach kolejnych.…”

Kolejność na liście wyborczej czy cechy kandydata? Polemika ze Sławomirem Bartnickim

“…na konkretnego kandydata 1 (nie jest ograniczony do oddania głosu na całą listę komitetu). Badacze zastanawiają się zatem, czy to pozycja kandydata jest czynnikiem decydującym o oddaniu na niego głosów personalnych (Darcy, 1986;Darcy, McAllister, 1990;Miler, Krosnick, 1998; 1 W polskim Kodeksie wyborczym znajdziemy przepis o postawieniu "znaku "x" w kratce z lewej strony obok nazwiska jednego z kandydatów" (ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r� -Kodeks wyborczy -Dz�U� nr 21 poz� 112); S� Bartnicki pisze o "komórce obok nazwiska" (Bartnicki, 2018, s� 84)� Geys, Heyndels, 2003;Faas, Schoen, 2006;King, Leigh, 2009;Shugart, 2013b, Blom--Hansen i.in, 2014Gendźwiłł, Raciborski, 2014;Marcinkiewicz, 2014).…”

“…W czasopiśmie Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne ukazał się tekst Sławomira Bartnickiego wpisujący się w nurt badań nad efektem kolejności (Bartnicki, 2018). Autor analizuje zachowania wyborcze elektoratu w wyborach bezpośrednich organu wykonawczego gmin, w których o reelekcję nie ubiegał się ówcześnie rządzący (dane pochodzą z wyborów z roku 2006, 2010 i 2014 oraz z roku 2002 jako baza do określenia statusu inkumbenta).…”