Prawo do informacji

Abstract

The right to self-determination, including the decision on treatment, is affirmed in modern societies. Therefore, the fundamental condition of legal procedures is informed consent of a patient or an authorised person. However, to make the consent legally effective, some conditions have to be met; of these, the provision of comprehensive medical information is of the utmost importance. Thus, a patient is entitled to necessary information provided by a physician. The correlate of this right is the obligation to disclose information which must be fulfilled by a medical practitioner. The aim of this review is to examine this obligation in terms of determining the range of subjects authorised to provide information, the scope of subject information or a set of data, and the manner and time in which it should be given. Moreover, this article discusses regulations which permit limitations of information disclosure, i.e. the patient's entitlement to renounce the right to information, and therapeutic privilege. The disquisition regards achievements of legal doctrine and judicature, from the angle of which all the legal solutions and doubts arising are presented.

Informowanie pacjenta — istotna składowa praktyki pielęgniarskiej

“…Model racjonalnego czy też rozumnego pacjenta (model obiektywistyczny) zakłada, że zasób informacji, jaki jest przekazywany pacjentowi, powinien odpowiadać potrzebom hipotetycznego pacjenta wykazującego się zdrowym rozsądkiem. W tym modelu zakres informacji jest zależny teoretycznie od pacjenta, w praktyce problemem może być ustalenie zakresu i treści przekazywanych informacji ze względu na trudności w zdefiniowaniu potrzeb i oczekiwań hipotetycznego i racjonalnego pacjenta [7,[14][15][16]. W subiektywistycznym modelu przekazywania informacji uwaga koncentruje się na potrzebach konkretnego pacjenta.…”

“…Skupienie się na potrzebach pacjenta z pewnością jest wyrazem poszanowania jego podmiotowości, jednakże podejście subiektywistyczne jest związane z pewną dozą ryzyka polegającą na tym, że nie zawsze potrafi on sprecyzować swoje potrzeby w zakresie informowania go, często ze względu na brak rozeznania w danym obszarze. Może to prowadzić do sytuacji, w której pacjent będzie chciał mieć pełną wiedzę o swej sytuacji zdrowotnej, ale jednocześnie nie będzie wiedział, co w jej kontekście jest szczególnie istotne i o co pytać pielęgniarkę czy lekarza [14][15][16].…”

“…Je-dynie w wyjątkowych przypadkach, w świetle norm prawnych i etycznych, w zasadzie nieodnoszących się do praktykowania zawodu pielęgniarki, możliwe jest nieujawnianie informacji wynikające z inicjatywy profesjonalisty, zachowanie takie stanowi przykład tak zwanego przywileju terapeutycznego. Ma on miejsce wtedy, gdy są zatajane przed pacjentem informacje, których udzielenie, zdaniem profesjonalisty, mogłoby niekorzystnie wpłynąć na funkcjonowanie i dobrostan pacjenta [16]. Przywilej terapeutyczny zezwala zatem na ograniczenie udzielanej informacji, co nie oznacza, że może on być utożsamiany z przekazywaniem pacjentowi nieprawdy [7].…”

“…Jedynie na podstawie otrzymania pełnej i wyczerpującej informacji może zapaść świadoma zgoda lub odrzucenie proponowanych procedur. Zarówno przepisy prawa, jak i zasady etyki zawodowej koncentrują się na obowiązku udzielania pacjentowi informacji w zakresie adekwatnym do wykonywanego zawodu [16]. Zakres informacji jest natomiast określony w sposób ogólny i uzależniony od zagadnienia, jakiego dotyczy.…”

“…Zakres informacji jest natomiast określony w sposób ogólny i uzależniony od zagadnienia, jakiego dotyczy. Informacja powinna być ujawniana samodzielnie, bez wyczekiwania na zapytanie ze strony pacjenta czy jego bliskich [16].…”