Prawo ochrony dziedzictwa kultury jako kompleksowa gałąź prawa

Abstract


 
 
 Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie prawa ochrony dziedzictwa kultury jako kompleksowej gałęzi prawa, przede wszystkim poprzez wykazanie występowania podstawowych przesłanek jego autonomizacji. Omówiono przede wszystkim kryterium przedmiotu regulacji, kryterium własnych zasad prawa oraz własnej teorii i źródeł prawa. Badania przeprowadzono na kilku płaszczyznach, odpowiadających częściom niniejszego artykułu, wykorzystując w tym zakresie aparaturę pojęciową odpowiednio prawa administracyjnego, karnego, cywilnego i międzynarodowego. Do analizy tego problemu badawczego zastosowano metodologię z zakresu teorii i filozofii prawa. Ze względu na interdyscyplinarny charakter ochrony dziedzictwa kultury, prócz regulacji odnoszących się do samej ochrony zabytków czy też regulacji z zakresu prawa administracyjnego, prawa konstytucyjnego, prawa karnego, prawa cywilnego czy prawa międzynarodowego, prawo ochrony dziedzictwa kultury obejmuje także zagadnienia z dziedziny innych nauk, np. historii sztuki, architektury, archeologii, konserwacji itd. Na przestrzeni ostatnich lat rozwinęły sięzasady prawa ochrony dziedzictwa kultury, jak również jego źródła, teoria i przedmiot ochrony. Mając to na uwadze, należy stwierdzić, że prawo ochrony dziedzictwa kultury spełnia większość z kryteriów pozwalających uznać je za kompleksową gałąź prawa.
 
 

The Principle of Sustainable Development as the Basis for Weighing the Public Interest and Individual Interest in the Scope of the Cultural Heritage Protection Law in the European Union

“…The concept of cultural heritage is defined differently in different scientific disciplines. For example, one can mention the definition of J. Pruszy ński, who considered cultural heritage as "the stock of movable and immovable things along with the related spiritual values, historical and moral phenomena, considered worthy of protection of the law for the good of society and its development and passing on to the next generations, due to understandable and accepted historical values, patriotic, religious, scientific and artistic, important for the identity and continuity of political, social and cultural development, proving the truths and commemorating historical events, cultivating a sense of beauty and civilization community" [53] (p. 50), and K. Zeilder treats cultural heritage as "the entire material and spiritual heritage of a given social group" [54] (p. 26). Pursuant to the acts of international law [55,56] and the professional literature, tangible and intangible cultural heritage can be distinguished; however, in principle the connection of tangible and intangible heritage creates a certain entirety and the complete dimension of cultural heritage.…”

“…However, the cultural heritage protection requires taking into account on the legal level numerous branches of law, such as, for example, administrative, civil, criminal constitutional, international, European union law. Moreover, in professional literature, a separation of a branch of the cultural heritage protection law is postulated [4] (pp. [23][24][25][26][27][28][29][30][31][32][33].…”

“…Identification of the state of knowledge through the analysis of the literature on the subject and legal acts (normative material) of the ius cogens, ius dispositivum and soft law nature. 4.…”

Dziedzictwo poprzemysłowe jako element zintegrowanego zarządzania miastem

“…Niezwykle istotne jest, aby z dziedzictwa kultury i jego poszczególnych elementów mogło korzystać w określonym zakresie, bez wyłączenia -całe społeczeństwo. Albowiem chronić zabytki to ni mniej, ni więcej tylko stale wytwarzać dla nich najkorzystniejsze możliwe warunki przetrwania w oddziaływaniu na kulturę narodową i światową [Zeidler, 2007]. We wspomnianej już ustawie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami ustawodawca dokonał rozdzielenia działalności polegającej na ochronie zabytków i działalności polegającej na opiece nad zabytkami.…”

“…Do rejestru zabytków nie wpisuje się zabytku wpisanego do inwentarza muzeum lub wchodzącego w skład narodowego zasobu bibliotecznego. Wpisu do rejestru zabytków dokonuje Wojewódzki Konserwator Zabytków w drodze decyzji administracyjnej [Zeidler, 2007]. Warto podkreślić, że -jak pisze K. Zalasińska -w orzecznictwie dominuje pogląd, iż pomimo znacznego stanu zniszczenia, a nawet stanu ruiny, obiekt może wciąż zachować wartość zabytkową.…”