Psikolojik Danışman Adaylarında Akademik Başarının Yordayısıcı Olarak Psikolojik Sağlamlık, Bilişsel Esneklik ve Öz-Yeterlik

Abstract

Bu araştırmada, psikolojik sağlamlık, bilişsel esneklik ve öz-yeterlik değişkenlerinin psikolojik danışman adaylarının akademik başarı düzeylerini ne kadar yordadığı incelenmiştir. Araştırma ilişkisel tarama modelinde dayalı olarak yürütülmüştür. Çalışmanın araştırma grubunu 2020-2021 eğitim-öğretim yılında Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Eğitim Fakültesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Anabilim Dalında öğrenim gören 112 (%42.3) erkek, 153 (%57.7) kız olmak üzere toplam 265 psikolojik danışman adayı oluşturmuştur. Araştırma grubunun yaş ortalaması 21.37’dir. Araştırmada veri toplama araçları olarak Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği, Bilişsel Esneklik Envanteri, Genel Öz-Yeterlik Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler çoklu doğrusal regresyon analizinden adımsal (stepwise) regresyon analiz yöntemi ile incelenmiştir. Araştırma sonucunda; psikolojik sağlamlık, bilişsel esneklik ve öz-yeterlik değişkenlerinin akademik başarıyı anlamlı düzeyde yordadığı belirlenmiştir.

Genel Özyeterliğin Akademik Özgüvene Etkisinde Boş Zaman Tatmininin Aracılık Rolü

“…Dolayısıyla akademik yaşam içinde akademik başarı öğrencilerden belirlenen bilgi ve becerilerin kazanma düzeyine ilişkin sağlıklı bir tespit ve belirleme yapabilmek bakımından önemli bir ölçüt olarak değerlendirilmektedir (Ateş, 2016). Akademik başarı çok nadiren bir yeteneğe atfedilse de (Wehrens, 2008) akademik anlamda başarı tespiti, değerlendirmeler, eğitsel ve mesleki yöneltmeler, yerleştirmeler gibi önemli aşamalarda öğrencilerin iyi bir geleceğe ulaşmasında kişisel, eğitsel ve mesleki gelişim açısından kritik bir önem taşımaktadır (Ateş, 2016;Ateş ve Sağar, 2021a, 2022a. Bu noktada yaşam açısından önemli kararları etkileyen akademik başarının altında yatan faktörlerden motivasyon ve gösterilen çaba özgüven açısından kilit bir rolü üstlenirken; özgüven eksikliği ise, kişinin akademik başarısına müdahale ederek kaçınma ve kaygı davranışına sebep olmakta ve kişiyi akademik yenilgiye uğratmaktadır (Barrow, 1986).…”

“…Bir başka ifade ile kişinin belli bir görev ya da işi başarılı olarak tamamlamasında kendi yeterliklerine yönelik algısı, inancı ve yargısı olarak da ifade edilmektedir (Bandura, 1977(Bandura, , 1984(Bandura, , 1986. Bunun yanında genel özyeterlik, doğrudan ve dolaylı yaşantıların bir ürünü olarak belli bir şeyi yerine getirme noktasında kişinin kendisi hakkındaki yargı ve inancı olarak nitelendirilebilir (Ateş ve Sağar, 2021b, 2022a, 2022b. Bu tanımlar ve açıklamalar bağlamında genel özyeterliğin kişinin akademik performansına olumlu katkılar sağladığı ve akademik özgüven kazanmasına yardımcı olduğu…”