Rasim Özdenören’in Gül Yetiştiren Adam’ında Kültür ve Kimlik Krizi

Abstract

Bu çalışmada, Rasim Özdenören’in Gül Yetiştiren Adam adlı yapıtından hareketle kültür ve kimlik krizi ilişkisi ele alınmaktadır. 1940 yılında doğan Rasim Özdenören, kendisini Doğu-Batı çatışmasının hakim olduğu, bu nedenle de bireylerin varoluşsal problemler yaşadığı bir toplumda bulur. Doğu-Batı yaşam tarzları, toplumun dönüştüğü yeni kimlik, sessiz protesto, kültürel çözülme, özüne yabancılaşma, aile temaları, ölüm ve ahiret düşüncesi gibi temalara yoğunlaşan yazar, iç dünyasını ve fikirlerini; öykülerinde, denemelerinde ve tek romanı olan Gül Yetiştiren Adam’da dışa vurmaktadır. Öykülerinde Anadolu insanını, mevcut gerçekliğinden kopmadan ve ideolojik mesaj kaygısı gütmeden ayrıntılı olarak betimler. Yazar, sahip olduğu İslamî duygu ve düşüncelerini tüm eserlerinde doğrudan vermek yerine, örtülü bir biçimde ifade etmektedir. Onun hikayelerinde ve romanında kahramanlar, tüm açmazlarıyla ve kendi çelişkileriyle resmedilen sıradan insanlardır. Betimlemedeki ustalığı ile Türk edebiyatının tematik bakımdan zenginleşmesini sağlayan Özdenören, Gül Yetiştiren Adam’da tüm bunları sembolize etmektedir. Özdenören, romanında kendi hayatından kesitler sunmuş, ister Batı kültürü isterse Doğu kültürü içinde yaşasın, insanı kahramanlaştırmadan tüm sadeliği ile ele almayı başarmıştır.