Reasons why Poles do not use dental care

Abstract

Cel pracy. Mieszkańcy Polski znacznie rzadziej korzystają ze świadczeń stomatologicznych niż mieszkańcy większości krajów UE. Celem pracy jest określenie przyczyn niekorzystania ze świadczeń stomatologicznych mimo istniejącej potrzeby względem czynników socjoekonomicznych takich jak dochód, miejsce zamieszkania, wykształcenie oraz wiek. Materiał i metody. Analiza została przeprowadzona na podstawie danych zastanych z badania ankietowego GUS zrealizowanego w 2013 roku, w którym wzięły udział 12532 osoby. W pracy dokonano analizy przyczyn niekorzystania na podstawie odpowiedzi 528 respondentów, którzy przyznali, że zrezygnowali ze świadczeń stomatologicznych mimo zaistniałej potrzeby. Wyniki. Dochód jest determinantą istotną statystycznie w przypadku przyczyny rezygnacji z wizyty u lekarza dentysty (p<0,001). Wśród badanych o najniższych dochodach prawie 60%zrezygnowało ze świadczeń z powodu kosztów, podczas gdy w grupie o najwyższych dochodach było to tylko 30%. Pozostałe czynniki socjoekonomiczne nie wykazują istotnego statystycznie wpływu jako przyczyna niekorzystania (p>0,05). Wnioski. Znaczne zróżnicowanie pomiędzy poziomem dochodu a przyczynami niekorzystania ze świadczeń wynika najpewniej z wyłączenia szeregu świadczeń stomatologicznych z publicznego mechanizmu finansowania opieki zdrowotnej. Analiza przyczyn niekorzystania ze świadczeń powinna być brana pod uwagę w planowaniu interwencji mających na celu ograniczanie nierówności w zdrowiu. Słowa kluczowe korzystanie z opieki stomatologicznej, niekorzystanie z opieki stomatologicznej, opieka stomatologiczna, świadczenia stomatologiczne, nierówności w zdrowiu

Dorota Elżbieta Piotrowska1, A,C–D, Bartosz Pędziński2, A,C,E, Dorota Jankowska1,B, Robert Milewski

“…W populacji polskiej udało się wyodrębnić pewne grupy różne pod względem źródła dochodu, korzystające ze świadczeń stomatologicznych inaczej niż pozostałe. Najczęściej z opieki lekarza dentysty korzystały osoby samozatrudnione oraz zatrudnione na etat, a najrzadziej emeryci i renciści [9,17]. Podobnie wykazały badania w Libii -bezzębie stwierdzono u 49,6% emerytowanych robotników i nieaktywnych zawodowo, a jedynie u 11,3% osób uprzednio pracujących na kierowniczych stanowiskach i 18,3% nadal aktywnych zawodowo po przejściu na emeryturę [18].…”

“…Obserwuje się znaczne niedofinansowanie świadczeń stomatologicznych w stosunku do potrzeb społeczeństwa [8]. W polskim systemie ochrony zdrowia szereg usług stomatologicznych jest poza gwarantowanym koszykiem świadczeń, co zmusza pacjentów do rezygnacji ze świadczeń bądź finansowania prywatnego [9]. W planie finansowym NFZ-u na leczenie stomatologiczne w 2019 roku przeznaczono niecałe 1,9 mld zł, co w stosunku do 2010 roku (1,7 mld zł) oznacza wzrost nakładów jedynie o 11,7% na przestrzeni 10 lat.…”