ÖZET
Amaç:Bebek kayb› ile oluflan komplike yas, hem anne hem de sonraki kuflaklar için olumsuz sonuçlar› olan, ruhsal hastal›klar aç›s›ndan incinebilirli¤i artt›ran bir durumdur Bu çal›flma, yavru kay›plar›n›n difli s›çanlara etkilerini ve bir sonraki jenerasyon için do¤urabilece¤i sonuçlar› araflt›rmay› amaçlayan bir hayvan modeli çal›flmas›d›r. Yöntemler: Primipar Sprague-Dawley s›çanlar› ayr›lma-birleflme grubu, tam ayr›l›k grubu ve ayr›l›k yaflamayan kontrol grubu olarak gruplanm›flt›r. Ayr›lmay›, birleflmeyi ve bir sonraki yavrular›n do¤umunu izleyen süreçlerde annelik davran›fllar› gözlenmifl, kan kortikosteron düzeyleri ölçülmüfltür. Gruplar›n ikinci kuflak yavrular›n ö¤renmeleri, aktivite düzeyleri, anksiyete durumlar› ve psikojenik stresöre maruziyetin ard›ndan kan kortikosteron düzeyleri incelenmifltir. Bulgular: Yavrular›ndan ayr›l›p, tekrar birleflen s›çanlar›n birleflmeyi takiben yuvada anlaml› olarak daha fazla zaman geçirdikleri ve ikinci kuflak yavrular›n› an-laml› düzeyde daha fazla yalad›klar› görülmüfltür. Bu grubun kontrol grubunda gözlenen ikinci kuflak yavrular› emzirme süresindeki anlaml› art›fl› göstermedi¤i saptanm›flt›r. Anne s›çanlar›n kan kortikosteron düzeyleri yavrulardan ayr›lma ve birleflme sonras› anlaml› olarak etkilenmifltir. Erken yavru kayb› yaflayan annelerin sonraki kuflak yavrular›nda kontrol grubuyla karfl›laflt›r›ld›¤›nda anlaml› düzeyde daha fazla biliflsel bozulma saptanm›flt›r. Sonuç: Hayvan modellerinde kay›p süreçlerinin çal›fl›lmaya devam edilmesinin yas sürecindeki anneler ve bebekleri için klinik de¤eri olabilir. (Nöropsikiyatri Arflivi 2011; 48: 44-52) Anahtar kelimeler: Komplike yas, yavru kayb›, annelik davran›fl›, kan kortikosteron düzeyi, ö¤renme ABSTRACT Objective: Loss of a baby accompanied by complicated grief increases vulnerability to mental disease with adverse consequences both for the mother and the long-term well-being of the subsequent generations. This study presents an animal model and aims to study the reactions of female rats to the loss of their litters and the consequences for the next litter. Methods: Primiparious Sprague-Dawley rats were recruited into three groups: of separation-reunion, complete separation and no-separation. Maternal behaviors following separation, reunion and the birth of the subsequent litter were observed. The blood corticosterone levels of the dams in response to separation and reunion were measured. Learning, activity, anxiety and blood corticosterone response to stress of the second litters were evaluated. Results: Dams in the separation group spent significantly more time at the nest following reunion, displayed increased pup licking in their second litters compared to their first litters and did not achieve the increased duration of nursing in their second generation litters as observed for the control group. Dams' blood corticosterone levels were significantly influenced by separation and reunion. Pups born to mothers that have experienced an early loss of their previous litters had significantly impaired cogni...